Hôm nay Giáo Hội mừng kính lễ Hiển Linh, mà ta vẫn quen gọi là lễ Ba Vua. Lễ Hiển Linh mừng ngày 6/1 có nguồn gốc từ Đông Phương. Đối với anh em thuộc giáo hội Đông Phương, thì lễ này được mừng trọng thể như lễ Chúa Giáng Sinh bên Tây Phương, mừng biến cố Con Thiên Chúa tỏ mình ra cho nhân loại. Ba nhà Hiền Sĩ (Ba Vua) không phải là người Do Thái, họ đại diện cho dân ngoại đến để thờ lạy Chúa.

Suốt nhiều thế kỷ, đã phát sinh những truyền thuyết chung quanh những nhân vật hấp dẫn này. Người ta đưa ra các con số khác nhau, người thì bảo 3, giả thuyết khác thì 12. Trong truyền khẩu về sau, họ được nói đến như “các vua”. Thời Trung Cổ còn đưa tên của “Ba Vị Vua” này : Gátpa, Menkiô, Bantasa. Hầu hết đều tin rằng họ đến từ Ba Tư hoặcc Babylon; nhưng một số khác đưa ra giả thuyết rằng họ đến từ các vùng sa mạc Ả Rập, và có thể từ vùng đất mà nữ hoàng Sa Ba từng cai trị.

Thánh Mathêu gọi họ là “Các Nhà Chiêm Tinh”. Có lẽ chuyên môn của họ là thiên văn và huyền thuật. Vào thời ấy, khắp Địa Trung hải, thiên văn học được đánh giá rất cao là một khoa học. Các hoàng đế La Mã, triết gia và khoa học gia Hy Lạp, đạo sĩ Ba Tư, các nông dân bình thường, tất cả đều tin vào hiệu quả của nó.

Thánh Matthêu mô tả, Các Nhà Hiền Sĩ theo ánh sao dẫn lối chỉ đường, cuối cùng họ đã đến nơi tìm và gặp Hài Nhi Giêsu, Maria, Giuse. Họ bái lạy Người, rồi lấy lễ vật, có lẽ làm quá đỗi ngạc nhiên đối với một gia đình “nghèo” khiêm tốn tại Bê Lem. Lễ vật gồm có : vàng, nhũ hương, mộc dược, để kính tiến Hài Nhi.

Các lễ vật này, theo nghĩa thiêng liêng : Vàng, như một dấu chỉ cho vương quyền; các Nhà Chiêm Tinh mang đến như để tôn vinh Hài Nhi Giêsu chính là Vua và tượng trưng cho đức hạnh của Người. Nhũ hương, tượng trưng cho thiêng liêng, công nhận Hài Nhi Giêsu chính là Thiên Chúa và tượng trưng cho lời cầu nguyện. Mộc dược, một chất có ngụ ý rằng người ta được định phận phải chết (vì Ngài cũng là con người) và tượng trưng cho sự đau khổ.

Vàng, mộc dược, nhũ hương, ta chẳng có, vậy ta sẽ lấy gì dâng Chúa Hài Nhi đây ?

Vũ Ân