Lm. Giuse Đỗ Đức Trí

MỒNG BA TẾT TÂN SỬU –
Thưa quý OBACE, theo dự báo của các nhà chuyên môn, năm 2021 vẫn là một năm nền kinh tế, tài chính còn hết sức khó khăn. Tình hình dịch Covid vẫn chưa được ngăn chặn, mặc dù đã có vắc-xin phòng ngừa, nhưng chưa biết kết quả sẽ ra sao. Hậu quả của đại dịch đã khiến cho nền kinh tế thế giới sa sút trầm trọng. Các công ty vẫn chưa thể làm ăn trở lại bình thường, số người thất nghiệp ngày càng gia tăng. Kinh tế thế giới không chỉ bị ảnh hưởng bởi đại dịch, mà còn bị ảnh hưởng bởi tình hình chính trị xã hội của thế giới. Ngay sau khi ông Biden ngồi vào ghế tổng thống Hoa Kỳ chưa đầy hai ngày, nhiều sắc lệnh được ban hành khiến cho thế giới xáo trộn, tình trạng di dân ồ ạt, và có thêm hàng chục ngàn người tại Mỹ mất việc, giảm thu nhập.
Nước Việt Nam không phải là ngoại lệ. Chúng ta cũng phải chịu ảnh hưởng bởi Covid và ảnh hưởng bởi tình hình chung của thế giới. Chính vì vậy, mặc dù đón Tết, nhưng nhiều người vẫn trăn trở về những toan tính và dự định cho công ăn việc làm trong năm mới này. Hôm nay, bước qua ngày Mồng Ba Tết, Giáo Hội muốn chúng ta nhìn về tương lai theo cái nhìn của Tin Mừng để biết tin tưởng phó thác công việc và các toan tính cho Chúa là Đấng quan phòng, là Cha yêu thương.
Bài đọc một sách Sáng Thế khẳng định cho chúng ta: Thiên Chúa là Đấng tạo dựng, là Chúa và là Đấng làm chủ vũ trụ muôn loài, đồng thời là Đấng quan phòng cho mọi sự tốt đẹp. Bằng một lối kể chuyện bình dân, Kinh Thánh muốn nhấn mạnh cho chúng ta thấy Thiên Chúa chính là Đấng làm cho vũ trụ trái đất này có sự sống. Nếu không có Thiên Chúa, tất cả chỉ là khô cằn chết chóc: “Từ khi chưa có cây cối ngoài đồng nào trên mặt đất…Thiên Chúa cho một dòng nước từ đất trào lên tưới khắp mặt đất… Thiên Chúa khiến mọc lên từ đất đai đủ mọi thứ cây trông thì đẹp mắt, ăn thì ngon”. Thiên Chúa là Đấng quan phòng Ngài quan tâm săn sóc cho từng cây cỏ trên mặt đất, cho mưa từ trời tưới gội, cho mạch nước từ đất chảy ra để cho cây cỏ mọc lên, đem lại cho trái đất sự sống và xinh đẹp.
Khi dựng nên con người, Thiên Chúa còn trân trọng con người hơn tất cả các loài khác. Kinh Thánh diễn tả Thiên Chúa giống như một người thợ thủ công cần mẫn, “Ngài lấy bụi đất nặn ra con người, thổi sinh khí vào lỗ mũi và con người trở nên một sinh vật…và Thiên Chúa đặt con người vào vườn Eđen để cày cấy và canh giữ đất đai”. Điều này diễn tả rằng Thiên Chúa yêu thương chăm sóc con người một cách hết sức đặc biệt, vì chính Ngài đã “vất vả” để nhào nặn nên nó. Hơn thế nữa, Thiên Chúa đã chia sẻ sự sống, hơi thở của mình cho con người khi thổi sinh khí vào lỗ mũi và làm cho con người từ nắm đất, trở nên một sinh vật sống động. Thiên Chúa còn tín nhiệm trao cho con người trách nhiệm quản lý, cày cấy, canh giữ đất đai. Ngày từ đầu, con người đã được trở nên cộng tác viên của Thiên Chúa, được làm việc và có nhiệm vụ gìn giữ bảo vệ trái đất vũ trụ này.
Qua câu chuyện gợi lên cho chúng ta nhiều điểm giáo lý quan trọng: vũ trụ và con người đều do Thiên Chúa dựng nên, nhưng con người được Chúa ưu ái cách đặc biệt, được chia sẻ sự sống của Thiên Chúa, trở nên giống Thiên Chúa, cùng cộng tác với Thiên Chúa để làm việc, canh tác và gìn giữ vũ trụ trái đất này. Như vậy, làm việc là do ân huệ của Thiên Chúa. Chúng ta phải làm việc với thái độ nào? Và phải làm gì để canh giữ bảo vệ vũ trụ trái đất, mà Chúa đã tín nhiệm trao ban?
Câu chuyện trong bài Tin Mừng nhấn mạnh cho thấy thái độ làm việc thì quan trọng hơn công việc. Thiên Chúa muốn chúng ta làm việc với một thái độ tích cực, làm việc với niềm vui, vì biết rằng, Thiên Chúa yêu thương tín nhiệm mình. Chúa Giêsu kể dụ ngôn về các đầy tớ và những nén bạc: “Một ông chủ sắp đi xa, gọi các đầy tớ đến mà trao phó của cải mình cho họ. Ông đưa người này năm nén, người kia hai nén, người khác một nén tùy khả năng riêng của mỗi người. Điều này cho thấy ông chủ đặt trọn niềm tin tưởng vào các đầy tớ. Vì thế, ông đã trao phó hết tất cả tài sản của mình cho họ. Ông chủ còn rất tế nhị khi giao cho mỗi người số lượng khác nhau, tùy theo khả năng của mỗi người. Điều đó ông chứng tỏ ông biết rất rõ khả năng của từng người và ông giao cho họ cũng tùy theo khả năng họ có thể quản lý, sinh lời. Chúa không đặt gánh nặng hoặc trách nhiệm quá sức con người, nhưng mỗi người được trao phó những công việc, trách nhiệm phù hợp với khả năng của họ. Người có khả năng lãnh một nén, Chúa trao một nén, người có khả năng nhận hai nén, năm nén, Chúa trao cho năm nén, hai nén. Vì thế, ta không nên bì tị hoặc oán trách Chúa.
Điểm thứ hai câu chuyện cho thấy thái độ khác nhau của các đầy tớ: “Người lãnh năm nén lập tức đem số vốn đi làm ăn và sinh lời năm nén; người lãnh hai nén cũng sinh lời được hai nén. Còn người lãnh một nén thì đi chôn giấu số bạc của chủ”. Khi ông chủ trở về, tất cả đều phải trình lại cho ông cả vốn lẫn lời. Khi người lãnh năm nén và hai nén trình với ông chủ về thành quả của mình. Ông chủ không hề thu hồi số vốn và số lời đó, vì ông đã cho họ. Ông khen hai người này: “Anh là đầy tớ tài giỏi và trung tín”. Ông còn ban thêm phần thường: “Được giao ít mà anh đã trung thành thì tôi sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh”. Như thế, ông chủ mong đợi nơi các đầy tớ đó là sự trung tín và trung thành. Những người lày làm việc vì không muốn phụ lòng tin của chủ và luôn trung thành với chủ, không phản bội.
Trái lại, điều khiến ông chủ không hài lòng đó là thái độ của người lãnh một nén. Anh biện minh cho sự lười biếng, thất tín, thất trung của mình khi anh lớn tiếng: “Tôi biết ông là người hà khắc, gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi. Vì thế, tôi sợ hãi đem chôn giấu nén bạc của ông. Của ông đây tôi trả lại ông”. Lời biện minh của anh, nói lên thái độ của anh đối với ông chủ. Anh không nhận ra tình thương, sự tín nhiệm mà chủ dành cho anh, anh tỏ ra sợ hãi hơn là yêu mến. Anh lãnh nhận nén bạc như một gánh nặng hơn là thấy sự tín nhiệm của chủ. Anh lười biếng không làm gì với những khả năng của anh, dù bằng cách thức đơn giản nhất, là gửi số bạc ở ngân hàng để kiếm chút lời. Vì thế, ông chủ đã nổi giận thu hồi nén bạc của anh để trao cho người khác, còn anh bị ném ra bên ngoài nơi phải khóc lóc nghiến răng.
Thưa quý OBACE, đại dịch Covid vẫn đang đe dọa tàn sát thế giới và cả Việt Nam chúng ta. Chắc chắn công ăn việc làm trong năm nay sẽ rất khó khăn. Nhưng dựa vào sự soi sáng của Lời Chúa, chúng ta tin rằng, Thiên Chúa là Cha yêu thương, là Đấng quan phòng, Ngài luôn muốn và luôn làm mọi sựt tốt đẹp cho con người. Chỉ có con người mới gây đau khổ, tổn hại cho nhau, còn Thiên Chúa thì không thể và không bao giờ muốn hay làm điều gì xấu cho con người. Vì thế, chúng ta vững lòng tin tưởng phó thác cho Chúa tất cả công việc và dự tính của chúng ta trong năm này cho Chúa. Chúng ta tin rằng mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên để chúng ta không chán nản thất vọng khi chưa được thành công như ý và cũng không kiêu căng ngạo mạn khi thành công thành đạt. Vì chúng ta tin rằng không có Chúa chúng ta sẽ chẳng làm được gì và tất cả những gì ta làm được đều nhờ bởi ơn Chúa.
Khi xác tín như thế, chúng ta cố gắng nỗ lực vận dụng mọi khả năng trí tuệ, sức lực, thời giờ, cơ hội Chúa ban, để làm việc và sinh lời số vốn mà Chúa tín nhiệm trao gửi nơi ta. Số vốn Chúa trao cho ta không chỉ là tài sản, của cải vật chất mà còn là gia đình, là vợ chồng, con cái. Số vốn Chúa ban chính là sức khỏe, tuổi trẻ, khả năng trí tuệ. Mỗi người cần biết tận dụng, phát huy tất cả số vốn ấy để đem lại lợi ích cho bản thân và gia đình, làm cho cuộc sống thêm chất lượng và hạnh phúc. Ai để mình rơi vào thái độ lười biếng hoặc thất tín thất trung với Chúa, phí phạm sức khỏe, tuổi trẻ và khả năng vào những việc vô ích, thì cũng không khác gì đã chôn giấu số vốn ấy.
Thời giờ là một nén bạc Chúa trao đồng đều cho tất cả mọi người, dù là Giáo Hoàng, tổng thống hay một người dân thường cũng chỉ có hai mươi bốn giờ mỗi ngày. Vì thế, mỗi người cần tận dụng tối đa thời gian Chúa ban để vun đắp cho cuộc sống đạo đức cũng như cuộc sống thường ngày thêm tốt hơn; dùng thời gian Chúa ban để để làm gia tăng tình yêu thương trong gia đình và để làm nhiều việc bác ái tốt đẹp cho người chung quanh. Khi biết tận dụng và trung thành làm việc với thái độ trung thành và trung tín với Chúa, Chúa sẽ chúc phúc và sẽ ban phần thưởng cho chúng ta ngay tại cuộc đời này và nhất là được vào chúng hưởng hạnh phúc với Chúa đời sau. Amen.