Lm. Giuse Đỗ Đức Trí – Gp. Xuân Lộc

Các báo trong những ngày qua có chuyên mục điểm lại những sự kiện đáng chú ý nhất trong năm 2015, hầu hết đều đăng lại tấm hình cậu bé ba tuổi người Sirya bị chết đuối, nằm sấp trên bờ biển như một thiên thần gẫy cánh. Em là một trong 12 người tỵ nạn đang tìm cách từ Sirya chạy qua Thổ Nhĩ Kỳ. Khi bức hình được đăng lên lần đầu, đã gây xúc động mạnh và có ảnh hưởng đến cộng đồng thế giới. Liền sau đó là những cuộc thương thuyết để các quốc gia lân cận mở cửa khẩu đón nhận làn sóng người tỵ nạn. Tại Vatican, Đức Thánh Cha cũng kêu gọi các quốc gia, các gia đình, các giáo xứ mở rộng cửa để đón những người tị nạn này. Hưởng ứng lời kêu gọi của Đức Thánh Cha và các nguyên thủ quốc gia, các nước Châu Âu đã đón nhận hàng triệu người nhập cư tị nạn, trốn chạy khỏi quân IS, giúp đỡ họ qua cơn khó khăn.
Cũng trong dịp cuối năm, các báo cũng tổng kết về các quốc gia và các nhân vật đã có những đóng góp to lớn vào tình hình trật tự và giúp tăng triển thế giới. Trong danh sách các quốc gia không có đóng góp gì cho thế giới có hai nước lớn đó là Trung Quốc và Nga. Theo tiêu chuẩn của thế giới, một doanh nhân thành công hoặc một quốc gia được coi là giàu có hoặc gọi là cường quốc không phải vì những trang bị quân sự hay thế mạnh kinh tế, mà là ở việc người đó, quốc gia đó có quan tâm và đóng góp cụ thể vào việc phát triển cộng đồng thế giới hay không.
Một năm cũ đã trôi qua với đầy bạo lực, chiến tranh, khủng bố, giết chóc, nghèo đói, thiên tai. Hôm nay, chúng ta cùng với nhân loại bước vào năm mới 2016. Giáo Hội Công Giáo dành ngày đầu năm mới để cử hành và cầu nguyện cho hoà bình thế giới và mừng kính Đức Maria, Mẹ Chúa Giêsu – Hoàng Tử Bình An. Trong ngày cầu cho hoà bình thế giới năm nay, Đức Thánh Cha đã gửi đến mỗi chúng ta và toàn thế giới một Sứ điệp Hoà bình với chủ đề : CHIẾN THẮNG SỰ DỬNG DƯNG, CHINH PHỤC HOÀ BÌNH.
Trong sứ điệp này, Đức Thánh Cha cảnh báo lối sống dửng dưng không chỉ nơi các cá nhân, nhưng nó còn đang thể hiện nơi các nhóm, các tổ chức, các quốc gia và quốc tế. Sự dửng dưng thể hiện qua thái độ lạnh lùng, vô cảm trước những nỗi đau của anh chị em, nhắm mắt làm ngơ không muốn ra tay giúp đỡ khi anh em gặp những hoàn cảnh khó khăn. Lối sống dửng dưng còn thể hiện qua việc thấy những bất công xấu xa mà không lên tiếng, thấy những điều tốt đẹp cao thượng mà không cảm phục, ngưỡng mộ ; làm điều sai, điều xấu, trái với lương tâm mà không xấu hổ. Lối sống dửng dưng này là hệ quả của lối sống dửng dưng đối với Thiên Chúa, họ đã loại trừ Thiên Chúa ra khỏi tâm hồn và đề cao lối sống duy vật hưởng thụ, tự thoả mãn với chính mình.
Không chỉ loại trừ lối sống dửng dưng, Đức Thánh Cha còn mời gọi chúng ta phải chinh phục hoà bình, góp phần mình đem đến hoà bình cho nhân loại. Có thể nhiều người nghĩ rằng, một mình tôi thì làm gì được cho hoà bình thế giới ? Hoà bình không chỉ là không có chiến tranh, không tiếng súng, nhưng hoà bình phải bắt đầu bằng một tình trạng tâm hồn bình an, vui tươi, không hận thù, không oán giận. Như thế, việc xây dựng hoà bình trước hết là xây dựng lại mối liên hệ của mỗi người đối với Thiên Chúa. Vì chỉ khi chúng ta có một tâm hồn trong sạch, một lương tâm trong sáng trước mặt Thiên Chúa, chúng ta mới có được cái tâm bình an. Kế đến, việc xây dựng hoà bình cần khởi đi từ trong mỗi gia đình, vì gia đình là tế bào, là nền tảng của xã hội. Gia đình bình an thì xã hội và thế giới sẽ an bình, gia đình êm ấm, thuận hòa, hạnh phúc thì thế giới sẽ yên ổn, hạnh phúc.
Tin Mừng hôm nay cho chúng ta thấy một hình ảnh hết sức an bình ấm cúng, đó là hình ảnh của gia đình Giuse, Maria và Hài Nhi Giêsu. Các người chăn chiên khi được thiên thần báo tin đã hối hả tìm đến Belem. Điều họ gặp thấy là một khung cảnh rất đỗi bình thường và bình dị. Họ thấy ông Giuse, bà Maria và Hài Nhi mới sinh được đặt nằm trong máng cỏ. Một gia đình không của cải tiền bạc, không xa hoa quyền lực, thiếu thốn của cải vật chất, nhưng lại dư tràn bầu khí thánh thiện, ấm áp và bình an, một gia đình không ồn ào nhưng sâu lắng trong tinh thần đạo đức. Lý do cốt lõi khiến cho gia đình của Giuse và Maria luôn giữ được sự bình an giữa cuộc sống đầy sóng gió là do Gia đình này luôn có Chúa Giêsu ở với gia đình và là trung tâm của gia đình. Vì thế, mọi công việc và cả đời sống của Giuse và Maria đều quy về Chúa Giêsu, phục vụ Chúa Giêsu là người con và cũng là Thiên Chúa ở trong gia đình.
Thư Galát đã cho thấy, để đem đến cho thế giới ơn cứu độ, bình an và giải thoát, Thiên Chúa đã không quan tâm đến địa vị thế giá của Ngài. Ngài đã có sáng kiến và đã đi bước trước trong việc nối lại mối liên hệ giữa trời và đất, giữa Thiên Chúa và con người : Khi thời gian tới hồi viên mãn, Thiên Chúa đã sai Con mình tới, sinh làm con một người phụ nữ. Mối liên hệ giữa Thiên Chúa và con người đã bị cắt đứt bởi sự kiêu căng của con người là Ađam Eva, khi ông bà đã tự mình quyết định tương lai, muốn loại trừ Thiên Chúa ra khỏi tâm hồn và muốn thống trị thế giới bằng quyền lực cá nhân. Chính từ sự kiêu căng đó đã dẫn con người rơi vào tình trạng mất bình an, thù oán lẫn nhau.
Đức Giêsu đã đến không chỉ để nối lại mối liên hệ giữa Thiên Chúa và con người, hòa giải con người với nhau và với vũ trụ, mà còn qua cái chết của Ngài, Ngài đã hoán đổi cho chúng ta được làm con Thiên Chúa, được gọi Thiên Chúa là Abba : Cha ơi ! Vì cùng được gọi Thiên Chúa là cha, chúng ta phải sống tình anh em huynh đệ trong cùng một gia đình của Thiên Chúa, cùng chung tay xây dựng hoà bình trong tâm hồn và trong thế giới, góp phần làm cho vũ trụ và cuộc sống ngày càng tốt đẹp hơn.
Chủ đề của sứ điệp Hoà Bình năm nay là Chiến thắng sự dửng dưng, chinh phục hoà bình. Đức Thánh Cha cho thấy cả hai công việc này đều đòi phải nỗ lực, cố gắng liên tục từ bên trong mỗi người đến những việc làm cụ thể bên ngoài.
Sự dửng dưng mang rất nhiều hình thức, nó không chỉ là việc làm ngơ trước đau khổ của anh em, nhưng trong đời sống đạo cũng như đời sống cá nhân, gia đình, nó đang ẩn hiện dưới nhiều hình thức khác. Nơi cá nhân, nhiều người đã để đời sống của mình thiếu vắng chiều sâu nội tâm, thiếu dấn thân, thiếu cố gắng và làm ngơ trước trước sự nhắc bảo, góp ý của người khác. Ở nơi gia đình, nhiều cha mẹ lấy lý do tôn trọng tự do của con cái để nhắm mắt làm ngơ trước sự sai trái của con cái mình, hoặc sống vô trách nhiệm với vợ, chồng, với con cái và gia đình. Trong đời sống giáo xứ, sự dửng dưng thể hiện qua sự khiêm nhường giả tạo, không cộng tác vào việc chung, nhưng lại dễ dàng chỉ trích, soi mói. Đức Thánh Cha mời gọi chúng ta phải chiến thắng tất cả các hình thức dửng dưng này, thì mới có thể bắt tay vào việc xây dựng hoà bình.
Việc xây dựng hoà bình là một nỗ lực liên tục của từng người, từng gia đình, góp phần làm cho cuộc sống của gia đình, của cộng đoàn và xã hội ngày càng tốt đẹp hơn, vui tươi hơn và đáng sống hơn. Muốn vậy, trước hết cần xây dựng lại tương quan với Thiên Chúa, kế đến là nuôi dưỡng tâm hồn mình bằng niềm vui ơn thánh Chúa qua đời sống cầu nguyện, lãnh nhận các bí tích, nhất là Bí tích Giải tội và Thánh Thể. Qua Bí tích Giải tội, chúng ta sẽ cảm nhận được bình an của ơn tha thứ ; qua Bí tích Thánh Thể, chúng ta đón nhận và học được bài học yêu thương trao hiến và phục vụ, từ đó chúng mới có thể đem bình an đến cho anh em.
Hãy xây dựng hoà bình cho gia đình, tháo dỡ những ngòi nổ chiến tranh là những giận hờn, căng thẳng, cãi vã ; hãy bước đến với nhau để đối thoại, để hiểu nhau, thông cảm cho nhau. Hãy loại trừ những cuộc chiến tranh lạnh trong gia đình, trong cộng đoàn là sự giận dỗi, sự im lặng lạnh lùng khiến cho bầu khi gia đình u ám căng thẳng. Cần loại trừ cả những cuộc chiến phân chia biên giới trong gia đình, khi cha mẹ, con cái đùn đẩy trách nhiệm, đổ lỗi cho nhau. Chắc chắn không có ai là người chiến thắng trong những cuộc nội chiến của gia đình, tất cả đều là kẻ thua, nhưng kẻ bị thiệt hại, tổn thương nhiều nhất trong những cuộc chiến dai dẳng ấy chính là con cái.
Xin Đức Maria, Mẹ Thiên Chúa, Nữ Vương Hoà Bình giúp mỗi chúng ta vượt thắng được thói dửng dưng ích kỷ, để biết quan tâm giúp đỡ anh chị em đang cần chúng ta. Nhờ biết sẵn sàng phục vụ, chúng ta trở thành những sứ giả xây dựng hoà bình cho thế giới và gia đình hôm nay. Amen.