Lm. Giuse Đỗ Đức Trí

LỄ CÁC THÁNH TỬ ĐẠO VIỆT NAM 2023:

Có một tân tòng chia sẻ: “Từ ngày tôi biết Chúa và theo đạo, tôi gặp phải vô vàn những khó khăn, khổ sở. Tôi theo đạo không được sự đồng ý của gia đình, vì tôi là con trai lớn trong nhà. Từ ngày tôi rửa tội, cha mẹ và các em nhìn tôi như người xa lạ, như người làm ảnh hưởng đến lý lịch trong sạch của gia đình. Còn bản thân tôi, vì trong ngành không chấp nhận người có đạo, nên tôi cũng phải ra khỏi ngành và đi kiếm việc làm. Bạn bè đồng nghiệp trước đây nhìn tôi như thằng điên và họ không muốn giao du, tiếp xúc với tôi nữa. Thời gian kiếm việc là thời gian hết sức khó khăn. Với đồng lương của công việc trước kia, tôi có thể sống thoải mái; giờ đây tôi phải chật vật xoay xở cho cuộc sống và gia đình. Mặc dù từ khi theo đạo, tôi thấy dường như phải đánh đổi, mất mát quá nhiều, nhưng tôi không hề hối hận về quyết định của tôi. Tôi vui và hạnh phúc khi được trở thành người Công Giáo, có một người vợ ngoan hiền và những đứa con dễ thương.”
Thưa quý OBACE, từ bỏ quá khứ và bước theo Chúa luôn là một thách thức, một đòi hỏi. Từ bỏ có nghĩa là chấp nhận mất mát, thiếu thốn để bước theo Chúa Giêsu và tìm kiếm hạnh phúc nơi Ngài. Tin Mừng lễ Các Thánh Tử Đạo Việt Nam hôm nay, Chúa Giêsu đưa ra một điều kiện tiên quyết: “Ai muốn theo tôi, phải từ bỏ mình, vác thập giá mình hằng ngày mà theo.”
Xét cho cùng, có nhiều người có thể hy sinh từ bỏ tiền bạc, địa vị, danh vọng để trở về sống một cuộc sống an nhiên tự tại. Có những vị quan chức đã từng cáo quan về quê làm ruộng, sống một cuộc sống rời xa chính trường bon chen kèn cựa. Có nhiều người khác sẵn sàng từ bỏ tiền bạc, sức lực, thời giờ để đến những vùng xa xôi trợ giúp những người nghèo. Cũng có những tỷ phú đã không để dành tiền cho con cái nhưng tìm đến các quốc gia nghèo, làm những dự án phát triển cộng đồng bằng đồng tiền mồ hôi nước mắt của mình. Các vận động viên muốn đạt được kết quả cao phải chấp nhận bỏ nhiều thứ như đi chơi, ăn uống để có thời gian tập luyện, ép cân. Thế nhưng hôm nay, Chúa đòi chúng ta phải dám từ bỏ không chỉ là của cải, vật chất, địa vị, công danh, mà phải dám từ bỏ chính bản thân mình, sự từ bỏ này khó hơn nhiều.
Từ bỏ chính mình là từ bỏ những gì? Thưa, không phải là huỷ hoại thân xác, nhưng phải từ bỏ chính mình vì mục đích to lớn là Nước Trời để trở nên môn đệ của Chúa Giêsu. Từ bỏ mình là làm chủ con người bản năng của mình, để sống vươn lên trong tư cách là con Thiên Chúa, môn đệ Chúa Kitô. Con người tự nhiên bị chi phối bởi bản năng, dục vọng, ham muốn vật chất, sự kiêu căng, ích kỷ, cùng với cái tôi đầy tham vọng. Những ham muốn này khiến cho con người trở nên nặng nề, cồng kềnh, bận vướng, không thể đi xa và không thể mang thêm được gì nữa. Đòi hỏi trở thành môn đệ của Chúa Giêsu không dừng lại ở đó, mà còn phải tích cực hơn, đó là phải dám vác thập giá mình để theo Chúa.
Vác thập giá của mình, chứ không phải vác thập giá của Chúa hay của ai khác. Thập giá của mình là chính bản thân và hoàn cảnh mình đang sống, bệnh tật, những khó khăn thử thách xảy đến và những bổn phận thường ngày. Mỗi người đều có một hoàn cảnh, có người mạnh khoẻ, có người đau yếu, có người sống trong môi trường thuận lợi nhưng có người không thuận lợi, có người có hoàn cảnh tốt, có người gặp hoàn cảnh đau khổ. Hơn nữa là Kitô hữu, ta còn mang những trách nhiệm, bổn phận trong gia đình, ngoài xã hội. Và nhất là một Kitô hữu trong gia đình của Chúa ta phải có bổn phận với cộng đoàn giáo xứ, với Giáo hội. Những bổn phận này là những thập giá thường ngày mà mỗi người phải chu toàn một cách tốt đẹp, phải làm theo hướng dẫn và đi theo con đường của Chúa Giêsu.
Theo Đức Giêsu tức là học theo Ngài từ cách ứng xử, lời nói, việc làm và nhất là theo Chúa để cùng bước đi trên con đường của Tin Mừng và con đường thập giá. Chúa Giêsu không đi một con đường nào khác dễ dãi mà Ngài đã chọn đi vào con đường thập giá và đích đến cuối cùng của con đường này không phải là sự chết, mà là sự phục sinh vinh quang. Đau khổ và cái chết thập giá chỉ là một chặng trên con đường Đức Giêsu đã đi. Chúa không dừng lại ở đau khổ và sự chết, nhưng Chúa đã đi đến cuộc chiến thắng sự đau khổ và thần chết bằng cuộc phục sinh vinh quang và được Chúa Cha tôn vinh. Đó là lý do Chúa mời gọi: “Ai muốn theo tôi, phải từ bỏ chính mình, vác thập giá mình hằng ngày mà theo.”
Các Thánh Tử Đạo Việt Nam đã nhận ra ý nghĩa sâu xa của lời mời gọi này. Các vị ấy không chọn đau khổ, không chọn con đường chết, không tự tìm đến cái chết vì đạo, nhưng các Ngài tìm và chọn Đức Giêsu và hạnh phúc Nước Trời. Vì chọn Đức Giêsu, các ngài đã đón nhận thập giá của mình, đó là những khó khăn, thử thách, bắt bớ, ngục tù, bằng sự kiên trì, trung thành sống theo Tin Mừng của Chúa Giêsu và con đường thập giá của Ngài để được chia sẻ vinh quang phục sinh với Ngài. Ý thức về chọn lựa của mình, cha ông chúng ta đã dám từ bỏ sự thoải mái dễ dãi, sự giàu sang sung sướng, từ bỏ địa vị, danh vọng xã hội mà các vua quan hứa ban để chỉ chọn Chúa mà thôi, dẫu biết rằng sẽ phải đau khổ và chết chóc.
Có thể ngay từ xa xưa và cho đến hôm nay, người đời vẫn cho rằng những người có đạo bị kết án tử là những kẻ phản bội tổ quốc, chạy theo ngoại bang. Nếu chỉ vì tìm kiếm sự giàu sang, bổng lộc của ngoại bang đem lại, chắc chắn các vị tử đạo đã không dám đánh đổi mạng sống mình, vì không ai liều chết vì sự giả dối, hoặc liều chết chỉ để được chút lợi lộc. Trước mặt người đời, cái chết của các vị tử đạo từ xưa đến nay vẫn bị coi là vô lý, là uổng phí, nhưng đối với những người môn đệ của Chúa, những cái chết vì đức tin, vì Tin Mừng và vì Chúa Giêsu là cái chết có chọn lựa giữa cái được và cái mất mà Chúa Giêsu nói đến: “Ai yêu mạng sống mình thì sẽ mất, còn ai liều mất mạng sống vì Ta, thì sẽ cứu được mạng sống ấy.” Nếu nhìn theo người đời, cái chết của Các Thánh Tử đạo dường như là mất mát, thiệt thòi, thua lỗ, nhưng thực ra các ngài đã tìm được mối lợi to lớn là chính Chúa Giêsu và hạnh phúc Nước Trời, đó là niềm hy vọng và đích điểm cuộc đời của các ngài.
Thưa quý OBACE, mừng lễ Các Thánh Tử đạo Việt Nam, chúng ta được mời gọi noi gương cha ông và học tập nơi các ngài, để biết chọn Chúa Giêsu và Tin Mừng, chọn làm môn đệ, vác thập giá đời mình hằng ngày mà bước theo Chúa. Nói như thế thì khá đơn giản, nhưng để quyết tâm từ bỏ mình là một cuộc tử đạo rỉ máu mỗi ngày. Chấp nhận thua thiệt vì Tin Mừng, đón nhận những khó khăn trở ngại, đau khổ bệnh tật, chấp nhận hy sinh vất vả và chu toàn những việc bổn phận hằng ngày trong niềm vui, với tình yêu dành cho Chúa và vì Chúa, đó là một cuộc tử đạo kéo dài trong suốt cuộc đời.
Chúng ta sẽ không phải đổ máu tử đạo, phải chết ngục tù như cha ông chúng ta ngày xưa, nhưng chúng ta được mời gọi sống tích cực, làm điều tốt mỗi ngày. Người môn đệ của Chúa không thể vác thập giá hằng ngày với tâm trạng tiêu cực, than vãn, nhưng là đón nhận trong niềm vui và tin tưởng. Chúng ta sẽ không kéo lê thập giá đời mình, cũng không thụ động buồn chán, nhưng tích cực làm nhiều điều tốt, làm việc bác ái, đem niềm vui và hạnh phúc đến cho anh chị em và đem niềm vui đến cho gia đình.
Thập giá của mỗi người có thể là trách nhiệm trong gia đình và xã hội, là phải chịu đựng ông chồng bê tha, rượu chè, lười biếng, là đón nhận bà vợ cờ bạc, lắm điều, nói nhiều; thập giá hằng ngày còn là những đứa con ngỗ nghịch, là nhà hàng xóm khó tính, là người đồng nghiệp khó chịu và cả những khó khăn tai hoạ bất ngờ xảy đến.
Xin cho chúng ta biết đón nhận thập giá ấy trong niềm tin vào Chúa, trung thành với Tin Mừng, với giới răn lề luật của Chúa và Giáo Hội, bước theo Chúa trong niềm vui và để Chúa đưa tay chia sẻ nâng đỡ cho chúng ta. Kiên trì như thế, chúng ta cũng sẽ là những vị thánh tử đạo ngày hôm nay. Amen.