Nói đến hai chữ “thao thức”, người viết tự cảm thấy có phần e ngại, bởi những hiểu biết mình có về Thánh nhạc còn quá nhiều hạn chế, và điều làm mình bận tâm thường khi chỉ là những suy nghĩ nhỏ, được biểu lộ như những ước mơ khi nảy sinh sự so sánh ngẫu nhiên giữa những hoạt động Thánh ca mình chứng kiến nơi này nơi khác. Điều này cho thấy rằng, ngay chính bản thân mình và có lẽ nơi một số người, tầm quan trọng về Thánh nhạc vẫn còn chưa được ý thức cách đúng mức, và vì vậy một số khía cạnh thuộc Thánh nhạc nơi một vài vùng chưa đạt được như tầm mức nó đòi hỏi.
Một trong những yếu kém về Thánh nhạc trong một số vùng, là sự vắng bóng những người có năng lực chuyên môn trong cộng đồng giáo xứ. Nếu Thánh nhạc đòi hỏi nội dung và cách diễn tả về nó phải Thánh, thì việc cần có những con người đủ năng lực để chuyển tải và diễn tả nội dung này, phải được xem như, nếu không ở mức quan trọng quyết định, thì cũng phải coi là căn bản và đáng lưu tâm. Ngày nay, lực lượng này có vẻ càng ngày càng khan hiếm, và dường như cũng ít người tha thiết với việc trau dồi kiến thức âm nhạc hay nhạc Thánh, vì xét ở mặt thực tế, nó chiếm mất khoảng thời giờ đáng kể, và người ta cũng không thể lấy việc này làm lẽ sống thay cho các ưu tư làm kinh tế. Bên cạnh lý do này, sự hiểu biết giới hạn và chưa vững về Thánh nhạc của một số vị mục tử, cũng là một yếu tố không nhỏ ảnh hưởng tới chất lượng Thánh nhạc được thực hiện trong Thánh lễ. Vì vậy việc xác định bài hát nào là thích hợp thường khi chỉ dựa vào phán đoán chủ quan hay thói quen , hơn là quy chiếu theo những tiêu chuẩn khách quan của Thánh nhạc.
Đứng trước tình trạng đáng suy nghĩ này, có lẽ giải pháp cần thiết là cần phổ biến những tài liệu về Thánh nhạc tới tận các giáo xứ, làm sao cho các tầng lớp ca trưởng và ca viên, ý thức và nắm được tiêu chuẩn để biết phân biệt thế nào là Thánh nhạc, và đâu là những bài hát đáp ứng được những đòi hỏi này. Ở đây các cha xứ có một vai trò đặc biệt, vì chính ngài là tác nhân thúc đẩy cỗ máy Thánh nhạc vận hành trơn tru theo tôn ý Hội Thánh. Song song đó, thiết nghĩ việc mở những lớp Thánh nhạc (sơ khởi là việc dạy âm nhạc), và tổ chức những đợt bồi dưỡng về Thánh nhạc ở cấp giáo phận và giáo xứ, luôn luôn là điều cần thiết và phải có, để một đàng là phát triển Thánh nhạc, và đàng khác là khơi dậy ý thức về tầm quan trọng của Thánh nhạc, cũng như qua những lớp nhạc này, sẽ tự nhiên chuẩn bị những lớp người kế thừa, để nền Thánh nhạc của Giáo Hội Việt Nam ngày một trở nên tốt đẹp và có chỗ đứng xứng đáng trong đời sống Hội Thánh.
Để kết luận, ta có thể nói rằng, nền Thánh nhạc Việt Nam có phát triển hay không, một phần phụ thuộc vào việc có những con người có khả năng về Thánh nhạc liên tục hiện diện ở trong giáo xứ. Nhưng điều này sẽ không thực hiện được, cũng như sẽ trở thành vấn đề trong tương lai, nếu ngay từ bây giờ không được chú trọng và quan tâm cách đúng mức, nhất là trong bối cảnh Việt Nam đã gia nhập WTO, thì trào lưu hưởng thụ vật chất cũng như các tiêu cực khác nó mang lại, có thể làm nhiều người ngày càng trở nên hững hờ và mất hứng thú đối với vấn đề Thánh nhạc.

ĐCV Thánh Giuse
Đ.T