Hầu hết phàm nhân sinh ra đều rất bình thường, nhưng có một số người khá đặc biệt ngay từ khi lọt lòng mẹ, bằng cách này hay cách nọ, theo Thánh Ý của Thiên Chúa quan phòng và tiền định từ thuở đời đời, mỗi người có một danh phận và được đặt ở một vị trí theo ý muốn của Thiên Chúa, chúng ta có muốn khác cũng không được.

Nhưng với bé Gioan, một “dị nhi” được Thiên Chúa tác tạo để làm người tiền phong – mở đường và dọn đường cho Đấng Cứu Thế Giêsu Kitô.

Thời Cựu Ước, Thiên Chúa xác định với ngôn sứ Giêrêmia: “Trước khi cho ngươi thành hình trong dạ mẹ, Ta đã biết ngươi; trước khi ngươi lọt lòng mẹ, Ta đã thánh hóa ngươi, Ta đặt ngươi làm ngôn sứ cho chư dân.” (Gr 1:5) Ông lo sợ không biết ăn nói, nhưng Thiên Chúa bảo ông đừng sợ, rồi Ngài chạm vào miệng ông và đặt lời Ngài vào miệng ông. (Gr 1:8-9)

Thời Tân Ước, có điều lạ khác xảy ra: Bất ngờ “ông câm” Dacaria nói được ngay khi ông xác định viết: “Tên cháu là Gioan.” Và ông liền chúc tụng Thiên Chúa. Hết ngạc nhiên này tới ngạc nhiên khác. Láng giềng ai nấy đều kinh sợ, chuyện lạ về gia đình ông Dacaria được đồn ra khắp miền núi Giuđê rất nhanh. Ai nghe cũng nhíu mày và tự hỏi: “Đứa trẻ này rồi ra sẽ thế nào đây?” (Lc 1:66)

Đó là tác động mầu nhiệm của bàn tay Thiên Chúa, bé Gioan được Ngài phù hộ để làm “dấu nối” trong kế hoạch cứu độ của Ngài. Thật vậy, chính Chúa Giêsu gọi Thánh Gioan là người cao trọng nhất: “Tôi nói cho anh em biết: trong số phàm nhân đã lọt lòng mẹ, không có ai cao trọng hơn ông Gioan; tuy nhiên kẻ nhỏ nhất trong Nước Thiên Chúa còn cao trọng hơn ông.” (Lc 7:28)

Ông “bụi đời” Gioan sống khổ hạnh trong hoang địa, bắt đầu rao giảng Nước Trời và kêu gọi mọi người canh tân đời sống. Ngài là người dọn đường cho Chúa Giêsu đến. Ngài nói rằng Phép rửa của ngài là để ăn năn sám hối, nhưng Đấng đến sau ngài sẽ làm Phép Rửa bằng Lửa và Thánh Thần. Phong cách Gioan rất kỳ lạ, đến nỗi người ta cứ tưởng ông là Đấng Thiên Sai – Đấng Cứu Thế, nhưng ông nói ngay: “Đấng đến sau tôi thì quyền thế hơn tôi, tôi không đáng xách dép cho Ngài.” (Mt 3:11; Mc 1:7; Lc 3:16; Ga 1:27) Và ông khiêm nhường xác định: “Ngài phải lớn lên, còn tôi phải nhỏ lại.” (Ga 3:30)

Thánh Gioan Tẩy Giả là ngôn sứ “giao thời” – ngôn sứ cuối cùng của Cựu Ước và ngôn sứ đầu tiên của Tân Ước. Các ngôn sứ là “tiếng loa” kêu gọi theo lệnh truyền của Thiên Chúa. Như ở Việt Nam ngày xưa, mỗi khi làng xã có điều gì cần thông báo thì có “mõ làng” đi khắp nơi để thông báo.

Xã hội ngày nay văn minh hơn, người ta gọi là văn hóa thông tin, và phương tiện thông báo cũng tiện lợi và mau hơn nhiều. Các trang thông tin nhan nhản như sao sa – đặc biệt là Facebook, Youtube, Twitter, Pinterest, Linkedin, Mix, Tumblr, Instagram, eMail,… Nếu không khôn khéo phân định, người ta dễ bị “bội thực thông tin,” và dễ bị lừa vì những tin rác, thậm chí có những trang có vẻ đạo đức nhưng thực ra chỉ là chiêu lừa đảo mà thôi.

Chắc chắn là hơn bao giờ hết, câu “cẩn tắc vô ưu” thật là đúng và cần thiết – trước tiên là tự bảo vệ chính mình và không sa chước cám dỗ của ma quỷ đủ màu sắc: đỏ, xanh, vàng, tím,… Kiểu giả hình của nhóm biệt phái ngày xưa có vẻ còn đơn giản, dễ nhận ra. Ngày nay, kiểu giả hình tinh vi lắm – không chỉ đồ giả mà còn người giả: tín hữu giả, tu sĩ giả, giáo sĩ giả,… Chân chất, mộc mạc, bụi đời, đơn sơ, giản dị,… như Gioan Tẩy Giả thì chắc chắn là người thật và việc thật, không sợ bị giả mạo bao giờ.

Đối với Thiên Chúa chỉ có hiện tại, Ngài thấu suốt mọi sự từ đời đời kiếp kiếp. Thật vậy, Thánh Vịnh gia thân thưa: “Lạy Chúa, Ngài dò xét con và Ngài biết rõ, biết cả khi con đứng con ngồi. Con nghĩ tưởng gì, Ngài thấu suốt từ xa, đi lại hay nghỉ ngơi, Chúa đều xem xét, mọi nẻo đường con đi, Ngài quen thuộc cả.” (Tv 139:1-3)

Thiên Chúa đều biết rõ mười mươi: “Tạng phủ con, chính Ngài đã cấu tạo, dệt tấm hình hài trong dạ mẫu thân con. Tạ ơn Chúa đã dựng nên con cách lạ lùng, công trình Ngài xiết bao kỳ diệu! Hồn con đây biết rõ mười mươi. Xương cốt con, Ngài không lạ lẫm gì, khi con được thành hình trong nơi bí ẩn, được thêu dệt trong lòng đất thẳm sâu.” (Tv 139:13-15) Ai đau xác hoặc khổ hồn thì Thiên Chúa đều thấu suốt, Ngài có để cho chúng ta chịu đau khổ là vì lợi ích của chúng ta. Thomas Carlyle (1795-1881 – triết gia, nhà văn châm biếm, nhà viết luận, sử gia và nhà giáo người Tô Cách Lan) đã nhận định: “Tai ương là bụi kim cương mà Thiên Đàng dùng để đánh bóng châu báu.” Ý Chúa nhiệm mầu, chúng ta không thể hiểu thấu.

Đau khổ là một mầu nhiệm. Chúa Giêsu vẫn nhắc nhở mọi người về việc chịu đau khổ: Vác Thập Giá hằng ngày. Và “cửa hẹp” là một phần trong hành trình đức tin mà ai cũng phải cố gắng “đi vào.”

Cửa hẹp chẳng bao giờ dễ vào, đau khổ luôn gây khó chịu. Ai chịu được đau khổ và vào được cửa hẹp thì sẽ trở nên mạnh mẽ và chiến thắng. Những người sống khắc khổ như vậy thường bị người ta cho là dại dột hoặc ngu xuẩn, thế nhưng chính những người can đảm đó lại trở thành các “dị nhân” của Thiên Chúa. Các Kitô hữu là những người có lối sống “không giống ai” nên ở đâu họ cũng bị bách hại, đủ kiểu và đủ mức. Khổ vô tận!

Mừng sinh nhật Thánh Gioan Tẩy Giả cũng là lời nhắc nhở về việc bảo vệ sự sống, bảo vệ thai nhi và thai phụ. Đối với con người, sinh nhật là một ngày đáng nhớ, dù số phận có thế nào hoặc không ai giống ai, bởi vì một con người sinh ra là một tặng phẩm của Thiên Chúa – với đầy đủ nhân vị, nhân phẩm và nhân quyền, đặc biệt là quyền làm con của Chúa. Rất đáng nhớ!

Giáo Hội xác định: “Mọi người đều có quyền hưởng một nền giáo dục đầy đủ và xứng hợp với THIÊN CHỨC LÀM NGƯỜI của mình, mỗi ngày một tham gia vào đời sống xã hội, nhất là về kinh tế và chính trị, một cách tích cực hơn, hầu có thể hưởng dụng di sản văn hóa thiêng liêng của nhân loại một cách dễ dàng hơn, hợp với chức vị là người con của Thiên Chúa.” (Tuyên Ngôn Giáo Dục, Công đồng Vatican II)

Lạy Thiên Chúa, xin tạ ơn Ngài đã cho chúng con được làm người và được tái sinh để trở nên con cái Ngài. Xin Ngài nâng đỡ, che chở, thánh hóa và biến đổi chúng con. Lạy Thánh Gioan Tẩy Giả, xin nguyện giúp cầu thay cho chúng con trên đường lữ hành trần gian, giúp con dám sống “bụi đời” như ngài, biết tự thu nhỏ để Thiên Chúa được lớn mạnh càng ngày càng hơn. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.