Lm.Giuse Đỗ Đức Trí

CHÚA NHẬT XXV TN A:

Trong một bài giảng tại giáo triều Rôma, Đức Hồng Y Fx. Nguyễn Văn Thuận chia sẻ: Chúa Giêsu có một trí nhớ kém: Một tên trộm bị bắt bị án tử, vậy mà khi anh ta chỉ lên tiếng: “Lạy Ngài, khi nào về nước Ngài xin nhớ đến tôi” thì Đức Giêsu đã đồng ý ngay mà không hỏi thêm anh ta câu nào về quá khứ trộm cướp cả. Chúa Giêsu không biết tính toán nên đã dám để chín mươi chín con chiên ở lại hoang địa để đi tìm một con chiên lạc. Chúa Giêsu không thể làm kinh tế, vì không ai trả lương cho công nhân theo cách của Chúa, người làm một giờ cũng được hưởng lương trọn cả ngày. Tất cả những cách hành xử bị coi “là dở, là kém” theo cách nhìn thông thường của con người, lại thể hiện sự quảng đại bao dung của Thiên Chúa.
Các bài đọc Lời Chúa hôm nay cho thấy cách cư xử bao dung quảng đại của Thiên Chúa dành cho con người.
Con người thường có cái nhìn và cách cư xử hẹp hòi, tính toán thiệt hơn với nhau, nhưng Thiên Chúa thì luôn rộng lượng và bao dung. Con người khó có thể yêu thương và tha thứ cách quảng đại cho những người xúc phạm đến mình, nhưng Thiên Chúa thì luôn dễ dàng và không mệt mỏi khi tha thứ cho con người. Trả lời cho câu hỏi: Tại sao Thiên Chúa lại hành xử tốt lành như thế? Qua tiên tri Isaia, Thiên Chúa quả quyết: “Vì tư tưởng của Ta không phải là tư tưởng của các ngươi.” Con người thì hữu hạn trong tất cả mọi sự, nên suy nghĩ của con người cũng bị giới hạn. Còn Thiên Chúa thì vô hạn, vô biên, nên tất cả mọi sự nơi Thiên Chúa: tình yêu thương, sự tha thứ, lòng quảng đại… đều vô hạn.
Mặc dù Thiên Chúa yêu thương và tha thứ vô hạn, nhưng cuộc đời con người lại có giới hạn. Vì thế, tiên tri Isaia kêu gọi mọi người: “Hãy tìm kiếm Chúa khi Người còn cho gặp, hãy kêu cầu Chúa khi Người còn ở kề bên.” Đối với những người nhận ra thân phận tội lỗi của mình, vị tiên tri kêu gọi họ: “Hãy bỏ đường lối mình đang theo, bỏ những tư tưởng mình đang có để trở về với Đức Chúa mà hưởng lòng xót thương.” Tiên tri Isaia quả quyết với mọi người rằng: Thiên Chúa là Đấng nhân hậu sẽ rộng lòng tha thứ tất cả lỗi lầm con người đã phạm; đừng ngần ngại, đừng so đo tính toán theo kiểu của con người. Vị tiên tri kêu mời mỗi người phải biết tận dụng thời gian Chúa ban để thành tâm trở về với Chúa, vì: “Trời cao hơn đất bao nhiêu thì đường lối của Ta cũng cao hơn đường lối của các ngươi, tư tưởng của Ta cũng cao hơn tư tưởng của các ngươi chừng ấy.” Điều này có nghĩa là: đừng lấy suy nghĩ của con người mà áp đặt cho Thiên Chúa, cũng đừng lấy sự hẹp hòi nhỏ nhen của con người mà quy cho Thiên Chúa. Vì Thiên Chúa quảng đại hơn sự tưởng tượng của ta gấp vạn lần.
Câu chuyện trong Tin Mừng hôm nay cho thấy cách hành xử quảng đại không tính toán của Thiên Chúa: “Nước Trời giống như ông chủ sáng sớm ra mướn thợ vào làm vườn nho. Ông thoả thuận với họ một quan tiền một ngày công…” Ông chủ trong câu chuyện hôm nay không hề giới hạn số người vào làm vườn. Ông không quan tâm đến khối lượng công việc, cũng không quan tâm họ làm được việc hay không. Ông chỉ mong muốn có thật nhiều người vào làm trong vườn nho của ông. Vì thế, cứ cách vài tiếng ông lại đi ra ngoài tìm thêm người vào làm vườn nho: giờ thứ ba, giờ thứ sáu và đến giờ thứ mười một trong ngày ông vẫn đi ra tìm thợ để mời họ vào làm vườn và hứa sẽ trả công theo lẽ công bằng.
Đến chiều, ông gọi người quản lý đến để trả công cho thợ. Ông ra lệnh trả công cho thợ không chỉ theo lẽ công bằng mà còn vượt trên sự công bằng ở mức độ quảng đại, không tính toán thiệt hơn. Những người được gọi vào làm giờ thứ mười một tức là khoảng ba, bốn giờ chiều, họ chỉ làm việc một, hai tiếng đồng hồ. Ông chủ ra lệnh cho quản lý trả lương trọn cả ngày tức là một đồng, bằng với tiền công đã thoả thuận với người làm từ sáng sớm. Điều này khiến cho những người làm từ sáng sớm nghĩ mình sẽ phải được nhiều hơn, nhưng họ cũng chỉ được lãnh một đồng. Những người này đã phản ứng: Tại sao ông kể những người làm một giờ bằng chúng tôi. Chúng tôi vất vả từ sáng mà ông trả lương bằng họ? Ông chủ làm như thế có bất công không? Có lỗi công bằng với người làm từ sáng sớm không? Câu trả lời của ông chủ cho thấy, ông không hề lỗi công bằng, ông không bất công với ai cả: “Tôi không bất công với bạn. Bạn đã thoả thuận với tôi một quan tiền một ngày đó thôi? Còn tôi muốn cho người vào làm sau chót này cũng được bằng bạn, chẳng lẽ tôi không có quyền định đoạt về những gì là của tôi sao? Hay là vì thấy tôi tốt bụng mà bạn đâm ra ghen tức?”
Thưa quý OBACE, con người chúng ta thường “ghen ăn tức ở” giống như những người thợ trong câu chuyện, mà quên đi sự quảng đại của Thiên Chúa. Cũng giống như nhiều người Do Thái, chúng ta nghĩ mình là đạo gốc, vẫn đi nhà thờ, đi lễ Chúa Nhật, chúng ta tính công tính điểm với Chúa chứ không phải đến vì lòng biết ơn và để phụng thờ Chúa. Vì thế, nhiều người tính toán thiệt hơn với Chúa. Họ tính với Chúa từng phút và quên đi tình yêu thương và lòng quảng đại của Chúa đối với mỗi người. Thiên Chúa không bao giờ tính toán thiệt hơn với con người, nhưng Thiên Chúa chờ đợi sự thành tâm thiện chí và lòng yêu mến của con người dành cho Ngài. Vì vậy, Chúa muốn mỗi người sống và làm việc trong nhà Chúa vì lòng yêu mến, vì nhận ra tình thương tha thứ và sự quảng đại bao dung của Chúa chứ không phải sống vì luật bắt buộc.
Cũng có nhiều người trong chúng ta mang trong mình cái nhìn hẹp hòi, ghen tị giống như những người thợ vào làm từ sáng sớm. Họ ghen tị khi thấy người này người kia thành công hơn, may mắn thuận lợi hơn mình. Họ trách Chúa không công bằng, hoặc trách Chúa: Tại sao tôi vẫn đi lễ, vẫn đọc kinh cầu nguyện mà tôi không được như người này người nọ? Tại sao người này, người kia sống bê bối, gian tham mà Chúa vẫn để họ giàu có, may mắn thuận lợi đủ bề?
Thiên Chúa quan phòng và yêu thương tất cả mọi người, Ngài không bỏ rơi ai và cũng không gây bất công với ai. Tuy nhiên, có những người cho dù bên ngoài họ có vẻ lười biếng bê bối hơn, mà Chúa vẫn ban cho họ nhiều thuận lợi, là vì Chúa muốn cho họ có cơ hội nhận ra lòng bao dung quảng đại của Thiên Chúa, để họ quay lại thể hiện lòng biết ơn đối với Chúa. Và thực tế, những ai đến với Chúa vì thành tâm, vì yêu mến thì cũng được Chúa yêu mến hơn.
Điều mà Tin Mừng hôm nay muốn quả quyết với chúng ta là: Thiên Chúa của chúng ta là người cha nhân hậu, là ông chủ quảng đại, không bao giờ tính toán thiệt hơn với con người. Chỉ có con người cư xử nhỏ nhen, hẹp hòi và thường ghen tị khi thấy người khác thành công hơn mình. Thiên Chúa ban ơn cho mỗi người phù hợp với nhu cầu từng người và trợ giúp cho mỗi người phù hợp theo từng hoàn cảnh của họ. Vì thế, đừng bao giờ lấy suy nghĩ giới hạn của con người mà gán cho Thiên Chúa, cũng đừng bao giờ dùng sự tính toán của con người để tính toán với Thiên Chúa. Vì Thiên Chúa yêu chúng ta bằng một tình yêu vô vị lợi và không tính toán. Ngài chỉ biết yêu, chỉ biết cho đi và chỉ biết tha thứ mà thôi.
Tin vào sự quảng đại bao dung của Thiên Chúa, không phải để chúng ta ỷ nại, lười biếng, thụ động, nhưng giúp chúng ta ý thức rằng: việc trở về với Thiên Chúa, việc phục vụ Chúa và Giáo Hội không bao giờ là muộn. Tất cả đều được mời gọi bước vào nhà của Chúa, trước hết bằng việc thay đổi lại đời sống bản thân, nhiệt thành cộng tác với Chúa để phục vụ anh chị em qua những việc làm bác ái yêu thương và đem Chúa đến cho mọi người bằng việc sống và loan báo Tin Mừng của Chúa.
Xin Chúa giúp chúng ta biết gạt bỏ khỏi mình sự nhỏ nhen ích kỷ, sự ghen tị hẹp hòi để có thể đón nhận được tình yêu thương, sự bao dung của Chúa; và đồng thời giúp ta biết sống và cư xử bao dung quảng đại với anh chị em, như Chúa đã bao dung quảng đại với chúng ta. Amen.