Ca dao Việt Nam nói: “Nhìn mặt mà bắt hình dong, con lợn có béo thì lòng mới ngon.” Tuy không tuyệt đối nhưng cũng có phần đúng. Dù sao thì cũng nên “cẩn tắc vô ưu.” Chắc chắn không thừa!

Đông Y có dạng “diện chẩn,” tức là chẩn đoán bệnh qua khuôn mặt. Quả thật, các dấu vết trên khuôn mặt có thể tiết lộ các gợi ý quan trọng tiềm ẩn về bệnh trạng. Chúng ta hỏi bác sĩ về nhiều thứ. Gợi ý quan trọng nhất: Hãy quan ngại về những gì biến đổi trên khuôn mặt. Nếu có dấu vết mới lạ, hãy cho bác sĩ biết ngay.

1. DA HOẶC MÔI KHÔ RÁP

Đây là cảnh báo phổ biến về tình trạng mất nước. Nó cũng có thể là triệu chứng một bệnh nặng ảnh hưởng tuyến mồ hôi, chẳng hạn là chứng giảm hoạt động tuyến giáp (hypothyroidism, thiếu hormone tuyến giáp) hoặc tiểu đường. Các dấu hiệu khác về chứng giảm hoạt động tuyến giáp bao gồm cảm thấy lạnh, tăng cân, và mệt mỏi. Các triệu chứng tiểu đường gồm khát nước nhiều,tiểu tiện thường xuyên, và mờ mắt.

2. LÔNG MỌC NHIỀU TRÊN MẶT

Những sợi lông bất thường là ở cằm, ở dọc theo hàm răng, và ở môi trên, chúng có thể là triệu chứng mất cân bằng hormone, nghĩa là tăng mức hormone nam. Chứng này ảnh hưởng khoảng 5 triệu phụ nữ đang độ tuổi sinh sản tại Hoa Kỳ.

3. CÁC ĐỐM VÀNG TRÊN MI MẮT

Các bệnh nhân bị tổn thương đầy cholesterol, gọi là xanthelasmata, có thể có nguy cơ cao mắc bệnh tim. Nghiên cứu năm 2011 của Đan Mạch với 13.000 bệnh nhân, họ thấy rằng khoảng 4% trong số họ có các vết đốm khiến gần 70% nguy cơ phát triển chứng xơ cứng động mạch, và gần 50% nguy cơ mắc bệnh tim trong vài thập niên sau đó.

4. MẮT SƯNG

Những cặp mắt nhìn mệt mỏi có thể là dấu hiệu các chứng dị ứng mãn tính, làm giãn mạch máu. Phần vùng da nhạy cảm dưới mắt thường bị sưng và tâm tím.

5. MẶT KHÔNG CÂN

Đây là một trong các dấu hiệu đầu tiên về chứng đột quỵ. Các bệnh nhân thường nói rằng họ nhìn vào gương và thấy mặt khác thường. Một triệu chứng nên lưu ý là một bên mặt bị tê hoặc cảm thấy khó cười thoải mái, hoặc khó nói. Nếu thấy triệu chứng tương tự, hãy bảo người nhà đưa bạn đi cấp cứu.

6. DA MẶT BIẾN SẮC

Dù là biến đổi ít cũng có thể có vấn đề. Mặt nhợt nhạt có thể là triệu chứng bệnh thiếu máu. Vàng da có thể là bệnh gan. Môi hoặc móng tay hơi xanh có thể là bệnh tim hoặc bệnh phổi.

7. VẾT MẨN ĐỎ HOẶC SƯNG TẤY

Các vấn đề về tiêu hóa cũng có thể “báo động” qua làn da. Ngứa có thể là bệnh rối loạn tự miễn nhiễm khiến cơ thể phản ứng với gluten. Các mảng đỏ như hình con bướm trên gò má và sống mũi có thể là triệu chứng bệnh lupus (một dạng tự miễn nhiễm). Dị ứng, bệnh chàm và một số dạng nhiễm trùng cũng có thể gây mẩn đỏ ở mặt.

8. CẰM THỤT VÀO

Cùng với các triệu chứng như cổ cứng và hàm nhỏ, đây có thể là dấu hiệu của chứng ngưng thở khi ngủ, dạng rối loạn những đợt ngưng thở khoảng 10 khi ngủ. Triệu chứng đầu tiên là nhức đầu vào buổi sáng, hoặc cảm thấy rất mệt trong ngày. Hãy đi kiểm tra sức khỏe!

TRẦM THIÊN THU (chuyển ngữ từ Reader’s Digest)