TRẦM THIÊN THU

(Lễ Hiển Linh)
Ánh sáng không bao giờ hòa chung với bóng tối, bất cứ nơi nào xuất hiện cái này thì không thể có cái kia – và ngược lại. Ánh sáng xuất hiện thì bóng tối phải tan biến vì ánh sáng mạnh hơn bóng tối: “Ánh sáng chiếu soi trong bóng tối, và bóng tối đã không diệt được ánh sáng” (Ga 1:5).
Sự sáng là Thiên Chúa, bởi vì Ngài là ánh sáng chiếu soi trần gian tăm tối (x. Ga 1:9; Ga 8:12; Ga 9:5; Ga 12:46; 1 Ga 1:5), đối lập với bóng tối là ma quỷ. Từ xưa, sách Tôbia đã cho biết: “Một ánh sáng rạng ngời sẽ chiếu soi khắp mười phương đất; từ viễn xứ, người trăm họ kéo đến với ngươi. Và dân cư tận chân trời góc biển sẽ tới hát mừng danh thánh Chúa, tay bưng lễ vật dâng tiến Vua Trời. Muôn thế hệ sẽ làm cho ngươi hoan hỷ, và tên ngươi, thành được Chúa chọn, sẽ lưu truyền hậu thế đến ngàn năm” (Tb 13:13).
Ôi, Miền Ánh Sáng đó thật kỳ diệu. Đó chính là Miền Ánh Sáng của Đức Tin sáng ngời, của Hồng Ân chan chứa, của Yêu Thương diệu kỳ, của Lòng Thương Xót bao la, của Hòa Bình trường tồn, của Công Lý nghiêm minh, của Chân Lý tuyệt đối, của Tự Do đích thực, của Hạnh Phúc miên viễn , của Sự Sống vĩnh cửu,…
Thời Cựu Ước, ngôn sứ Isaia đã vui mừng mời gọi: “Đứng lên, bừng sáng lên! Vì ánh sáng của ngươi đến rồi. Vinh quang của Đức Chúa như bình minh chiếu toả trên ngươi. Kìa bóng tối bao trùm mặt đất, và mây mù phủ lấp chư dân; còn trên ngươi Đức Chúa như bình minh chiếu toả, vinh quang Người xuất hiện trên ngươi” (Is 60:1-2). Bình minh xua tan bóng đêm, ánh sáng tiêu diệt bóng tối. Ánh Sáng đó là Ánh Sáng Đức Kitô vĩnh viễn – hôm qua cũng như hôm nay, và đến mãi đời đời.
Con Thiên Chúa nhập thể hóa thành một Hài Nhi, mặc xác phàm để nên giống chúng ta – ngoại trừ tội lỗi, nhưng chính Con Người đó chính là Ánh Sáng, là Ngôi Lời, là Thiên Chúa tạo thành muôn vật hữu hình và vô hình. Nhờ đó, “chư dân sẽ đi về phía ánh sáng của ngươi, vua chúa hướng về ánh bình minh của ngươi mà tiến bước”, đồng thời “đưa mắt nhìn tứ phía mà xem, tất cả đều tập hợp, kéo đến với ngươi: con trai ngươi từ phương xa tới, con gái ngươi được ẵm bên hông” (Is 60:3-4).
Trong cuộc sống đời thường, chắc hẳn người mù mà được thấy ánh sáng thì hạnh phúc lắm, kinh nghiệm cho chúng ta nhận thấy rằng chỉ bị đau mắt mà khỏi thì chúng ta cũng đã vui mừng lắm rồi. Vì chúng ta không bị mù nên không thể cảm nhận trọn vẹn niềm vui sướng của người-mù-được-sáng-mắt, nhưng về tâm linh thì chúng ta đã từng bị mù về đức tin, nhưng nay diễm phúc được thấy Ánh Sáng Đức Tin. Niềm vui quá lớn lao! Ngôn sứ Isaia diễn tả: “Trước cảnh đó, mặt mày ngươi rạng rỡ, lòng ngươi rạo rực, vui như mở cờ, vì nguồn giàu sang sẽ đổ về từ biển cả, của cải muôn dân nước sẽ tràn đến với ngươi. Lạc đà từng đàn che rợp đất, lạc đà Ma-đi-an và Ê-pha: tất cả những người từ Sơ-va kéo đến, đều mang theo vàng với trầm hương, và loan truyền lời ca tụng Đức Chúa” (Is 60:5-6).
Thánh Vịnh gia đã đại diện chúng ta mà cầu xin khi khiêm cung kính cẩn thân thưa: “Tâu Thượng Đế, xin ban quyền bính Ngài cho vị Tân Vương, trao công lý Ngài vào tay Thái Tử, để Tân Vương xét xử dân Ngài theo công lý, và bênh vực quyền lợi kẻ nghèo hèn” (Tv 72:1-2). Ai chân thành xin thì sẽ được, và chắc chắn Thiên Chúa sẽ không bao giờ khước từ, bởi vì Ngài luôn muốn chúng ta được hạnh phúc ngay từ đời này.
Đó là sự thật minh nhiên, Chúa Giêsu là Vua Công Lý, Ngài đến để thi hành Thánh Luật của Đức Chúa một cách triệt để: “Triều đại Người, đua nở hoa công lý và thái bình thịnh trị tới ngày nao tuế nguyệt chẳng còn. Người làm bá chủ từ biển này qua biển nọ, từ Sông Cả đến tận cùng cõi đất. Người làm bá chủ từ biển này qua biển nọ, từ Sông Cả đến tận cùng cõi đất” (Tv 72:7-8). Bất cứ kẻ nào lạm dụng quyền thế và ỷ vào chức tước sẽ bị Ngài nghiêm trị.
Dù gần hay xa, thành phố hay miền quê, khắp nơi đều được hưởng bình an đích thực. Niềm vui được thể hiện: Từ Tác-sít và hải đảo xa xăm, hàng vương giả về triều cống; cả những vua Ả-rập, Xơ-va, cũng đều tới tiến dâng lễ vật; mọi quân vương phủ phục trước bệ rồng, muôn dân nước thảy đều phụng sự. Khắp nơi đều rộn rã tiếng reo vui, vì từ nay mọi người được sống trong Ánh Sáng Đức Tin, được phục hồi cả nhân vị, nhân phẩm và nhân quyền, được Thiên Chúa đòi lại công lý: “Người giải thoát bần dân kêu khổ và kẻ khốn cùng không chỗ tựa nương, giải thoát cho khỏi áp bức bạo tàn, từng giọt máu họ, Người đều coi là quý” (Tv 72:12-13).
Ý thức về trách nhiệm được giao, Thánh Phaolô bày tỏ: “Hẳn anh em đã được nghe biết về kế hoạch ân sủng mà Thiên Chúa đã uỷ thác cho tôi, liên quan đến anh em. Người đã mặc khải để tôi được biết mầu nhiệm Đức Kitô như tôi vừa trình bày vắn tắt trên đây” (Ep 3:2-3). Kế hoạch cứu độ của Chúa đã được khởi đầu thực hiện từ khi Đấng Emmanuel đến ở cùng và chia sẻ gian lao với phàm nhân chúng ta.
Thánh Phaolô là người dày kinh nghiệm “xương máu” về tình trạng mù-được-sáng-mắt (cả nghĩa đen và nghĩa bóng), và rất hạnh phúc khi được cứu độ, ông giải thích minh bạch: “Mầu nhiệm này, Thiên Chúa đã không cho những người thuộc các thế hệ trước được biết, nhưng nay Người đã dùng Thần Khí mà mặc khải cho các thánh Tông Đồ và ngôn sứ của Người. Mầu nhiệm đó là: trong Đức Kitô Giêsu và nhờ Tin Mừng, các dân ngoại được cùng thừa kế gia nghiệp với người Do-thái, cùng làm thành một thân thể và cùng chia sẻ điều Thiên Chúa hứa” (Ep 3:5-6).
Đúng là trên cả tuyệt vời, bởi vì chúng ta đang là KHÔNG mà thành CÓ, đang là TỘI NHÂN mà thành CON CÁI, lại được CHIA SẺ và THỪA KẾ mọi thứ. Thực sự đó là niềm vui quá lớn lao, niềm hạnh phúc khôn tả mà phàm ngôn không thể diễn tả!
Kinh Thánh cho chúng ta biết rằng miền Bêlem nhỏ bé mà quan trọng, miền Bêlem tối tăm mà chợt thành Miền Ánh Sáng, miền Bêlem tầm thường mà bỗng thành Ngai Tòa của Chúa Tể Càn Khôn. Sự thể quá đỗi lạ lùng!
Tiếp theo sau sự kiện Con Chúa giáng sinh, Thánh sử Mát-thêu cho biết: Khi Đức Giêsu ra đời tại Bêlem, miền Giu-đê, thời vua Hê-rô-đê trị vì, có mấy chiêm tinh gia từ phương Đông đến Giêrusalem, và hỏi: “Đức Vua dân Do-thái mới sinh, hiện ở đâu? Chúng tôi đã thấy vì sao của Người xuất hiện bên phương Đông, nên chúng tôi đến bái lạy Người” (Mt 2:2). Họ là dân ngoại nhưng lại mau mắn nhận biết “sự lạ” và theo hướng dẫn của Ánh Sáng Đức Tin bằng cách đi theo hướng Ngôi Sao Lạ.
Khi nghe các đạo sĩ báo tin về một Tân Vương, vua Hê-rô-đê đã lúng túng như gà mắc tóc và hốt hoảng, tin này lan ra khiến cả thành Giêrusalem cũng xôn xao. Vốn tâm độc, bạo vương Hê-rô-đê liền triệu tập tất cả các thượng tế và kinh sư trong dân lại, rồi hỏi cho biết Đấng Kitô phải sinh ra ở đâu. Họ thành thật trả lời y như những gì họ đã biết: “Tại Bêlem, miền Giu-đê, vì trong sách ngôn sứ, có chép rằng: Phần ngươi, hỡi Bêlem, miền đất Giu-đa, ngươi đâu phải là thành nhỏ nhất của Giu-đa, vì ngươi là nơi vị lãnh tụ chăn dắt Ít-ra-en dân Ta sẽ ra đời” (Mt 2:5-6).
Và rồi ông ta bí mật cho mời các chiêm tinh gia đến và hỏi cặn kẽ về ngày giờ ngôi sao đã xuất hiện. Ra cái vẻ chân thành, ông ta phái các vị ấy đi Bêlem và dặn rằng: “Xin quý ngài đi dò hỏi tường tận về Hài Nhi, và khi đã tìm thấy, xin báo lại cho tôi, để tôi cũng đến bái lạy Người” (Mt 2:8). Đúng là con cáo già, miệng nam-mô mà bụng một bồ dao găm. Vô cùng hèn nhát!
Bạo vương Hê-rô-đê mưu mô thâm độc vì sợ người khác “chạm” đến ngai vàng đầy quyền lực của mình. Ngày nay cũng không thiếu những con người hèn nhát và bỉ ổi như “con cáo già” Hê-rô-đê, đó là những người tham quyền cố vị, tìm mọi cách “cố thủ” để bảo vệ “chiếc ghế” chứ chưa hẳn vì có ý tốt là phục vụ đồng bào và tha nhân. Hê-rô-đê ngày nay đa dạng, độc ác và nguy hiểm hơn Hê-rô-đê ngày xưa – đời hay đạo cũng đều có loại virus ác ôn đó. Và họ rất tinh vi nên không dễ nhận ra. Hãy cố gắng cảnh giác cao độ để có thể nhận biết chân tướng của “bọn cáo già” mà tránh cho xa!
Tuy nhiên, các chiêm tinh gia là dân hiểu biết nên không dễ mắc lừa. Mới đầu, họ nghe nhà vua nói thế, họ cũng tưởng nhà vua thật lòng nên ra đi tìm kiếm điều họ muốn biết tỏ tường. Và lạ thay, ngôi sao họ đã thấy ở phương Đông lại dẫn đường cho họ đến tận nơi Hài Nhi ở rồi mới dừng lại. Vừa ra khỏi triều đình, họ trông thấy ngôi sao nên mừng rỡ vô cùng. Khi đến nơi cần đến, họ thấy Hài Nhi với thân mẫu là Cô Maria và Chú Giuse, họ liền sấp mình thờ lạy Hài Nhi mà họ tin chắc là Tân Vương. Rồi họ mở bảo tráp, lấy vàng, nhũ hương và mộc dược để dâng tiến. Ôi chao, các ông này thành kính quá, con mắt đức tin của họ “sáng” quá, thế nên họ mới nhận ra Hài Nhi Giêsu là Ánh Sáng Thật và là Thiên Chúa Thật.
Cuối cùng, Thánh Mát-thêu cho biết rõ ràng rằng họ được báo mộng và cùng nhau KHÔNG trở lại gặp “con cáo già” Hê-rô-đê nữa, họ tìm đường khác để trở về quê quán (x. Mt 2:12). Thánh Mát-thêu tường thuật đơn giản và ngắn gọn, nhưng vẫn chứng tỏ sự khôn ngoan và sự mau mắn của mấy chiêm tinh gia khi họ tuân theo gợi ý khôn ngoan của Thiên Chúa.
Các chiêm tinh gia là dân trí thức và dùng sự thông hiểu của mình để nhận biết Thiên Chúa là ai. Ngày nay, nhiều người trí thức mà vẫn không nhận biết Thiên Chúa, thậm chí có người còn dùng lý luận khoa học của mình mà tìm cách chối bỏ Thiên Chúa. Các chiêm tinh gia là những con người can đảm, không hèn nhát, dám bất tuân vua quan trần thế để thi hành ý Chúa. Còn chúng ta thì sao?
Hèn nhát như ác vương Hê-rô-đê là tồi tệ. Kinh Thánh nói: “Khốn thay những tâm hồn HÈN NHÁT, những bàn tay rã rời, và người tội lỗi lập lờ nước đôi” (Hc 2:12). Can đảm và cương trực là điều không dễ, phải thực sự dấn thân vì người khác. Thật đáng khâm phục bản lĩnh của cố TT G.B. Ngô Đình Diệm, được chứng tỏ qua lời nói của ông: “Tôi TIẾN thì THEO tôi, tôi LÙI thì BẮN tôi, tôi CHẾT thì NỐI CHÍ tôi”. Về phương diện đức tin, chúng ta cũng phải cương quyết như vậy, nghĩa là phải luôn hành động theo hướng dẫn của đức tin chân chính. Mặc dù đức tin có trước lý trí nhưng vẫn cần có lý trí để phân định mà không bị lệch lạc.
Lạy Thiên Chúa công bình và nhân hậu, xin giúp con duy trì tầm nhìn của con mắt đức tin để có thể nhận biết Ngài hiện hữu qua các biến cố của cuộc đời, nhìn thấy Ngài nơi tha nhân, nhất là nơi những con người hèn mọn nhất. Xin giúp con can đảm loại bỏ mọi ý nghĩ xấu xa để con có thể can đảm chống lại cái ác và được gặp Chúa qua Ánh Sáng Đức Tin. Con cầu xin nhân danh Vương Nhi Giêsu, Đấng cứu độ nhân loại. Amen.

+ Thưởng thức BA VUA HÀNH KHÚC: https://www.youtube.com/watch?v=7JPkFAQ7AYQ