TRẦM THIÊN THU

Mùa Giáng Sinh là Mùa Hồng Ân, Mùa Thánh Đức, Mùa Ánh Sáng, Mùa Bình An, Mùa Yêu Thương, Mùa Giao Hòa, Mùa Hạnh Phúc,… Người ta có nhiều cách gọi.

NS Nguyễn Văn Đông có nhiều ca khúc hay và phổ biến, đặc biệt là nhạc giáng sinh. Có lẽ ca khúc nổi tiếng nhất của ông cho Mùa Giáng Sinh là bài “Mùa Sao Sáng” (Một mùa sao sáng đêm No-en Chúa sinh ra đời…). Tôi không biết ông có là Kitô hữu hay không, nhưng theo cảm nhận riêng, ca khúc của ông mang đậm nét Công giáo, từ ca từ đến giai điệu, nghe đầy “chất” thánh ca, nhất là khi nghe lời Việt do ông viết cho bài “Ave Maria” của Schubert. Thiết nghĩ, rất có thể ông là Kitô hữu.

Ông sống trong thời chiến, bản thân ông cũng là một quân nhân, vì thế các ca khúc của ông mang nhiều tâm sự sâu lắng. Với tâm trạng đó, ông đã trải nỗi niềm qua ca khúc “Xin Chúa Thấu Lòng Con”. Là ca khúc đời nhưng tựa đề là một lời cầu nguyện, giống như thánh ca vậy, đặc biệt là giai điệu và ca từ lại mang đậm nét thánh ca. Giai điệu nhịp nhàng và tha thiết quyện trong nhịp 3/4. Có lẽ đây là bài người nghe rất khó đoán âm thể, vì ông chuyển âm khá “xa” nên nghe “lạ” lắm, âm thể trưởng mà có khi nghe như âm thể thứ. Độc đáo thật!

Như một người có niềm tin Kitô giáo, NS Nguyễn Văn Đông xác nhận: “Chúa ngự ở trên cao, lòng trời bể bao la. Ngày lớn con đã tin rằng khi lòng khổ đau tìm đến Chúa ban an lành. Lạy Chúa, mùa Giáng sinh xưa, ngày đầu bước yêu đương, người ấy thưa với con rằng tan mùa chiến chinh ngày đó anh về kết đôi”.

Tại sao “khi lòng khổ đau tìm đến Chúa ban an lành” mà không tìm đến cái gì khác? Sao không “giải khuây” bằng những “biện pháp” như người ta thường làm? Người như vậy hẳn là có niềm tin sâu sắc lắm. Yêu thương và xa cách nhau trong thời chiến như một định luật tất yếu, nhất là khi người ta còn rất trẻ. Nhưng anh quân nhân trẻ ấy lại không sa đà như người khác mà lại biết “tìm đến Chúa”. Thật là một tâm hồn đạo hạnh. Chiến sĩ ở chiến trường, xa nhà thờ, không có điều kiện về tôn giáo, nhưng chiến sĩ ấy không hề xa Chúa, mà lại rất gần Chúa, thậm chí có thể gần Chúa hơn những người ở hậu phương.

Chiến tranh luôn “ác tính”, tàn khốc và không trừ ai. Cái chết luôn cận kề. Ông tâm sự: “Nhưng từng đêm chiếc lá lìa đàn, đêm từng đêm giấc mơ kinh hoàng, nhân loại còn ngủ say bên những kiếp người quê hương đọa đày”. Ông lấy hình ảnh chiếc lá để nói đến cảnh cái chết chia ly của con người. Chết là cảnh chia ly vô cùng tang thương, nhất là khi cái chết xảy ra vào ngay đêm Giáng Sinh, đêm được mệnh danh là Đêm Bình An: “Ôi, đêm thánh vô cùng, lời thương rền khắp muôn trùng. Người mau về đi, đừng gieo biệt ly, từng hồi chuông nửa đêm… sầu bi!”.

Hồi chuông đêm Giáng Sinh thánh thót vang ngân mà lại sầu bi sao? Chuông không sầu, chuông vẫn réo rắt niềm vui, nhưng vì người xa người nên tiếng chuông chợt hóa tiếng sầu. Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ! Con Chúa giáng sinh để nối kết đất với trời, để đoàn tụ mọi người, thế mà cảnh chia lìa vẫn xảy ra, không sầu bi sao được!

Người chết, người sống là cảnh tang thương đã đành. Cảnh chia lìa không kém tang thương là cảnh thù hận. Người này ghét người kia. Mà chiến tranh là cảnh đối nghịch giữa đôi bên: “Chiến cuộc mấy mươi năm, mệnh trời bắt gian truân. Lạy Chúa, chinh chiến lâu rồi, cho mùa Giáng sinh ngày đến thanh bình, Chúa ơi!”.

Thấy cuộc đời như vậy, ông cảm thấy buồn lắm, và ông tự an ủi là “mệnh trời bắt gian truân”. Còn biết nói gì hơn là chấp nhận. Nhưng ông vẫn tin tưởng và kiên trì cầu xin Chúa ban hòa bình cho mọi người, từ trong tâm hồn tới cuộc sống đời thường.

Ngày nay, Việt Nam không còn chiến tranh, không còn bom đạn, không còn thù hận, nhưng vẫn có những cuộc chiến về tinh thần, ý thức hệ, quan niệm,… kể cả cuộc chiến tâm linh. Người ta không giết nhau bằng súng đạn, bằng gươm giáo, nhưng người ta vẫn “giết” nhau bằng nhiều cách tinh vi hơn và tàn ác hơn nhiều: Liếc mắt, lườm nguýt, đố kỵ, phe cánh, chỉ trích, ghen ghét, gièm pha, trù dập,…

Những cuộc chiến như thế vẫn hằng ngày xảy ra với nhiều cấp độ khác nhau, xảy ra ngay trong gia đình, xóm giềng, khu phố, xã hội, đoàn thể, cộng đoàn giáo xứ, cộng đoàn tu trì,…

Lời cầu của NS Nguyễn Văn Đông đẹp lắm: “Xin Chúa Thấu Lòng Con”. Chúng ta cùng cầu nguyện như vậy!

Lạy Thiên Chúa, xin giúp chúng con biết sống đúng tinh thần Mùa Giáng Sinh là giao hòa và nối kết với nhau, như Chúa Con đã bỏ trời cao đế hạ mình xuống hòa nhập với những con người khốn cùng nhất. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu, Đấng cứu độ chúng con. Amen.

Thưởng thức “Xin Chúa Thấu Lòng Con”: http://www.youtube.com/watch?v=SH83fkNzPoY