Theo Huấn Thị De Musica in Sacra Liturgia (số 4a) thì Thánh nhạc là loại âm nhạc được sáng tác cho việc cử hành Phụng Vụ, có tính thánh thiện, có hình  thức tốt đẹp, với mục đích làm vinh danh Chúa và thánh hóa các tín hữu. Và trong rất nhiều các Hiến Chế, Thông Điệp, Huấn Thị của Giáo Hội, của các Đức Giáo Hoàng đều nói lên vai trò của Thánh nhạc trong Phụng Vụ: Thánh nhạc phải là thánh vì đó là lời cầu nguyện của cộng đoàn Dân Chúa.
Thật vậy, ngay từ buổi đầu ra đời, các bài ca vãn, dâng hoa, dâng hạt, ngắm lễ, cung kinh, cung sách… được hát lên để giúp các tín hữu Việt Nam có thêm điều kiện để “chầu lễ” trong các thánh lễ cử hành bằng tiếng Latinh. Tới những năm cuối thập niên 50 của thế kỷ trước, khi thánh ca bình dân chính thức được phép hát trong các thánh lễ đọc, thì những bài thánh ca Tiếng Việt cũng chỉ xem như cách cầu nguyện bình dân được phối  hợp với hành động phụng vụ cử hành bằng “ngôn ngữ lạ.”
Như thế, yếu tố phụng vụ của các bài thánh ca này ít được coi trọng mà chỉ chú ý đến tâm tình đạo đức. Sau Công Đồng Vaticanô II, mặc dù vai trò thừa tác của nhạc phụng vụ đã được nhấn mạnh: “Lễ nghi Phụng Vụ sẽ mang hình thức cao quí hơn, khi được cử hành kèm theo ca hát” (Huấn thị De Musica in Sacra Liturgia, số 21), thế nhưng nhiều sáng tác mới vẫn đi theo lối xưa mà không nêu bật được tính cộng đoàn của nhạc phụng vụ. Thực tế, nhiều bài thánh ca có tâm tình cầu nguyện rất sâu sắc, nhưng lại thích hợp cho việc cầu nguyện cá nhân hơn là lời cầu nguyện của cộng đoàn phụng vụ.
Nếu âm nhạc trong Phụng vụ chỉ “khơi động những tâm tình của tín hữu” thì chưa đủ để một bài thánh ca được đưa vào phụng vụ. Vấn đề chính vẫn là ở phía người xử dụng phải được trang bị khả năng phán đoán và lựa chọn. Chọn lựa âm nhạc thích hợp cho phụng vụ không chỉ đòi hỏi một hiểu biết về sự chính xác của bản văn và giá trị của bài hát. Ví dụ: Bài hát phải phù hợp với Ý lễ, các Bài đọc và Ý chính trong Tin Mừng ngày hôm đó. Bài hát phù hợp với Mùa Phụng vụ, Chủ đề của năm (do Hội Đồng Giám Mục ban hành). Bài hát phù hợp với đối tượng tham gia dự Thánh  lễ (thiếu nhi, người lớn…).
Việc lựa chọn còn đòi hỏi một hiểu biết về cấu trúc vĩ mô và vi mô của cử hành phụng vụ để phân biệt đâu là trọng tâm của nghi thức, rồi khám phá ra làm thế nào để âm nhạc có thể đóng góp cho sự trọn vẹn của buổi cử hành.
Sau hết, để việc cầu nguyện của cộng đoàn phụng vụ thêm phần sốt sáng, việc chọn Nhạc trong phụng vụ phải phù hợp với 3 tiêu chí sau: Phụng vụ, âm nhạc và mục vụ.

Mátthêu