Lm. Giuse đỗ Đức Trí

MỒNG BA TẾT QUÝ MÃO:

Do ảnh hưởng của đại dịch Covid, của cuộc chiến tranh tại Ukraina, hàng ngàn công ty xí nghiệp phải đóng cửa hoặc lâm vào cảnh làm việc cầm chừng, thua lỗ lớn, công nhân thất nghiệp ảnh hưởng đến thu nhập và cuộc sống. Các chuyên gia dự đoán cũng phải mất nhiều năm để khôi phục lại kinh tế. Nhưng người bị ảnh hưởng trầm trọng nhất chưa hẳn là những doanh nghiệp mà là người lao động. Vì thế, mặc dù vui đón Tết cổ truyền, nhưng trong mắt, trong tâm trí mọi người vẫn là những ưu tư lo lắng cho công ăn việc làm của mình và người thân trong những tháng ngày sắp tới.

Hiểu được những tâm tư lo âu vui buồn của con cái mình, ngày Mồng Ba Tết hôm nay, Giáo Hội mời gọi tất cả chúng ta cùng tin tưởng phó dâng những toan tính công việc làm ăn trong năm mới cho Chúa; xin Chúa chúc lành giúp chúng ta dù làm bất cứ công việc gì, đều làm việc theo tinh thần của Chúa dạy.

Sách Sáng Thế cho chúng ta một xác tín: Vũ trụ vạn vật này đều do Thiên Chúa tạo dựng nên và Ngài còn tiếp tục quan phòng, điều khiển chúng theo những quy luật trật tự hài hoà: “Ngày Đức Chúa là Thiên Chúa làm ra đất và trời, chưa có bụi cây ngoài đồng nào mọc trên mặt đất… Thiên Chúa cho một dòng nước từ đất trào lên tưới khắp mặt đất.” Điều này cho thấy rằng chỉ có Thiên Chúa mới có thể làm được từ không nên có, từ khoảng trống không vô tận trở nên một vũ trụ xinh đẹp này.

Kinh Thánh còn cho thấy, Thiên Chúa như một nghệ nhân yêu thích công việc tạo dựng, Ngài chăm sóc cho công trình trở nên xinh đẹp như vườn địa đàng. Sách Sáng Thế diễn tả: “Thiên Chúa trồng một vườn cây ở Eđen và đặt vào đó con người do chính mình nặn ra.” Chi tiết này cho thấy Thiên Chúa quả thật là một nghệ nhân chăm chỉ cần mẫn với công việc. Thiên Chúa có thể không cần “đụng tay” tới, chỉ cần phán một lời là mọi sự liền có. Đoạn sách Sáng Thế vừa nghe, tác giả nhấn mạnh đến việc “Thiên Chúa làm…, Thiên Chúa trồng cây…, Thiên Chúa nặn ra con người…”, có nghĩa là một Thiên Chúa làm việc liên tục, một Thiên Chúa làm việc bằng trí óc và bằng đôi tay, cũng phải vất vả đổ mồ hôi, lao công tổn sức vì các tạo vật của mình.

Nhưng trọng tâm của câu chuyện sách Sáng Thế kể lại muốn nhắc đến một tạo vật rất đặc biệt đó là con người. Con người tuy là một tạo vật, nhưng lại là một tạo vật đặc biệt hơn tất cả mọi vật mọi loài, được Thiên Chúa yêu thương hơn hết tất cả mọi loài khác. Hơn nữa, con người được Thiên Chúa đặt vào vườn địa đàng trong vai trò là kẻ thay mặt Chúa trông coi, quản lý tất cả công trình tạo dựng, chứ không phải là những kẻ làm thuê hoặc người nô lệ. Thiên Chúa trao cho con người khu vườn của Ngài để con người quản lý, làm việc, lao động, cày cấy đất đai: “Đức Chúa là Thiên Chúa đem con người đặt vào vườn Êđen để cày cấy và canh giữ đất đai.”

Điều này còn cho thấy rằng, lao động, làm việc không phải là hình phạt của Thiên Chúa, mà là ân huệ Thiên Chúa ban cho con người. Nếu Thiên Chúa của chúng ta là Thiên Chúa làm việc liên lỷ, thì con người được đặt vào khu vườn Êđen cũng sẽ phải làm việc liên lỷ như Thiên Chúa. Cũng có thể quả quyết rằng, càng làm việc chăm chỉ, con người càng trở nên giống Thiên Chúa. Mọi người đều phải làm việc, tuy nhiên, làm việc với tinh thần và thái độ nào mới là quan trọng. Chắc chắn Thiên Chúa không muốn chúng ta làm việc như những kẻ nô lệ, nhưng muốn ta làm việc với tư cách là cộng tác viên của Thiên Chúa. Chúng ta sẽ không làm việc trong sự ép buộc hay trong lo âu sợ hãi, nhưng phải làm việc cách sáng tạo với hết khả năng vì yêu mến Thiên Chúa.

Câu chuyện những người đầy tớ và những nén bạc chủ trao muốn nhắn gửi chúng ta về thái độ làm việc cần phải có: “Một người kia sắp đi xa, ông gọi các đầy tớ đến mà trao phó của cải mình cho họ. Ông trao cho người này này năm nén, người kia hai nén, người khác một nén tuỳ theo khả năng riêng mỗi người.” Điều này chứng tỏ ông chủ hết sức tín nhiệm các đầy tớ của mình, đã trao phó toàn bộ tài sản của ông cho họ, không hồ nghi, không điều kiện. Ông rất công bằng khi trao cho mỗi người tuỳ theo khả năng của họ có thể quản lý và sử dụng.

Câu chuyện cho thấy những người đã nhận vốn làm ăn từ ông chủ có thái độ hoàn toàn khác nhau: “Lập tức, người có năm nén lấy số tiền ấy đi làm ăn và sinh lời năm nén khác, người hai nén cũng lời được hai nén khác. Còn người lãnh một nén thì đi đào lỗ chôn giấu nén bạc của chủ.” Người lãnh năm nén và hai nén thì lập tức, nhanh chóng tận dụng thời gian và cơ hội đang có để làm ăn sinh lời. Trái lại, người lãnh một nén, vì sợ hao hụt mất mát, anh đã đào lỗ chôn giấu vốn liếng chủ trao. Sau thời gian lâu dài, ông chủ trở về đòi các đầy tớ tính sổ. Những kẻ đã sinh lời số vốn của chủ thì được chủ khen: “Anh là đầy tớ tài giỏi và trung thành, được giao ít mà đã trung thành thì tôi sẽ giao nhiều cho anh.” Chi tiết này cho thấy, ông chủ không những không thu hồi số vốn đã trao, mà còn trao thêm nhiều hơn cho những kẻ trung tín và nhiệt thành làm việc. Những người này làm việc là vì lòng yêu mến chủ, muốn làm lợi cho chủ. Ông chủ ghi nhận tấm lòng trung thành của họ và trao tặng lại cho họ cả vốn lẫn lời. Hơn nữa, ông còn kể họ như bạn hữu, là người nhà của ông, khi tuyên bố: “Anh hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh!”

Trái lại với sự năng nổ nhiệt thành và trung tín của những người kia, người lãnh một nén cũng đến với thái độ cay cú. Anh trả lại nén bạc cho chủ với lời oán trách: “Thưa ông, tôi biết ông là người hà khắc, gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi. Vì thế tôi đâm sợ, mà đem chôn giấu nén bạc của ông dưới đất. Của ông vẫn còn nguyên đây, xin trả lại ông.” Chắc chắn ông chủ không hài lòng và không thể chấp nhận thái độ lười biếng thụ động của tên đầy tớ này. Anh ta không có một chút lòng biết ơn và yêu mến về tất cả những gì ông chủ đã quan tâm ưu ái dành cho anh. Ông chủ đã nổi giận trước thái độ của anh và nói: “Anh thật là một tôi tớ xấu xa và biếng nhác. Anh đã biết tôi gặt chỗ không gieo thu nơi không vãi, thì đáng lý anh phải gửi số bạc của tôi vào ngân hàng, để khi tôi đến, tôi thu được cả vốn lẫn lời. Vậy các ngươi hãy lấy nén bạc khỏi tay nó mà trao cho người có mười nén. Vì ai có thì được cho thêm…” Anh đầy tớ này đã để cho sự lười biếng và những suy nghĩ tiêu cực làm thui chột khả năng và cơ hội chủ trao, lại còn quay lại oán trách ông chủ.

Thưa quý OBACE, Lời Chúa hôm nay một lần nữa soi sáng cho chúng ta nhận ra rằng, Thiên Chúa là Cha yêu thương quan phòng. Ngài đã tạo dựng và điều khiển vũ trụ này và trao cho chúng ta trách nhiệm trông coi, làm cho vũ trụ và cuộc sống mỗi ngày thêm tốt đẹp hơn. Vì thế, chúng ta cần có tâm tình biết ơn Thiên Chúa, vì Chúa cho chúng ta có cơ hội và sức lực để làm việc mỗi ngày nuôi sống bản thân, gia đình và góp phần tô điểm vũ trụ thêm xinh đẹp hơn.