TRẦM THIÊN THU

World Cup 2022 là giải vô địch bóng đá thế giới được tổ chức tại Qatar đang diễn ra sôi nổi từ 20-11 tới 18-12-2022. Có 64 trận đấu, với sự tham gia của 32 đội tuyển bóng đá quốc gia – kể cả đội chủ nhà Qatar.

Đây là World Cup thứ 2 được tổ chức tại Á châu (sau World Cup 2002 tổ chức tại Nhật Bản và Hàn Quốc), và là lần đầu tổ chức tại một quốc gia vùng Trung Đông, thuộc Tây Á và thuộc thế giới Ả Rập. Đây là lần cuối cùng World Cup có 32 đội tham dự, vì số đội sẽ tăng lên 48 vào World Cup 2026.

Trong các giải đấu thể thao, World Cup “vượt mặt” các giải đấu các môn khác về tầm ảnh hưởng, dù đó chỉ là một môn thể thao của riêng túc cầu (bóng đá). Đại hội thể thao không chỉ là đua sức về thể lực mà còn mang ý nghĩa biểu trưng cho tinh thần đoàn kết và hòa bình của nhân loại. World Cup cũng không ngoài mục đích này, tức là để thắt chặt tình yêu thương giữa các dân tộc.

Thể thao có nhiều môn, nhưng hấp dẫn nhất vẫn là môn túc cầu, hấp dẫn cả người chơi lẫn người xem – dù là xem qua màn ảnh nhỏ. Vì thế, túc cầu được mệnh danh là môn “thể thao vua.” Thật vậy, túc cầu có nhiều người yêu thích tới mức cuồng nhiệt như các tín đồ, và người ta vui đùa gọi họ là “tín đồ của túc cầu giáo.”

Mỗi lần World Cup, nhiều người được “no nê” với các “bữa tiệc túc cầu,” và mãn nhãn khi chăm chú theo dõi 22 chàng nghệ sĩ thể thao, với màu áo khác nhau, cố gắng thể hiện hết tài nghệ của mình qua các đường bóng. Mỗi nhóm-mười-một phải hiểu ý nhau và khéo léo kết hợp sao cho có thể đưa bóng vào khung thành của đối phương trong thời gian sớm nhất, càng nhiều càng tốt.

Tinh thần World Cup là tinh thần thượng võ, thế nhưng vẫn có những người cố ý chơi xấu – trừ trường hợp vô ý, thế nên phải có trọng tài để phân xử. Tuy nhiên, trọng tài cũng là con người nên vẫn mắc sai lầm như thường, thậm chí có người còn thiên vị. Nói chung là “nhân vô thập toàn.” Có những người phạm lỗi thì bị phạt, trực tiếp hoặc gián tiếp nếu ở gần khung thành, cũng có thể bị phạt thẻ vàng hoặc thẻ đỏ.

Con người luôn mưu mô. Người ta “ăn gian” nhiều kiểu, kể cả ăn gian tuổi hoặc sử dụng doping. Hội thảo châu Âu đầu tiên về doping (Uriage, 1963) đã định nghĩa: “Doping là sử dụng những chất và những biện pháp nhằm tăng một cách nhân tạo thành tích thể thao, làm tổn hại đến tinh thần thể thao chân chính và đến sự lành mạnh về thể chất, tâm lý đạo đức của vận động viên.” Còn Ủy ban Olympic Hoa Kỳ (USOC – United States Olympic Committee) cũng đưa ra định nghĩa về doping: “Đó là việc một vận động viên thi đấu, uống, hoặc dùng bất cứ chất gì lạ đối với cơ thể, hoặc bất cứ chất sinh lý gì với liều lượng không bình thường, hoặc dùng cách không bình thường để đưa vào cơ thể với ý định duy nhất là làm tăng một cách giả tạo và không ngay thẳng thành tích thi đấu của vận động viên.” (MOA/USOC và NGB, 1985) Ðịnh nghĩa này đã được Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC – International Olympic Committee) chấp nhận.

Con người “nhân chi sơ tính bổn thiện,” nhưng cuộc sống và “bộ ba” tham-sân-si đã khiến người ta biến chất – trong đó cũng phải kể đến “tam độ” là ba thù (xác thịt, thế gian, và ma quỷ). Vì thế, cần có luật để chấn chỉnh, sửa phạt, với hy vọng đưa con người trở lại “tính bổn thiện” nguyên trạng.

Mỗi lần World Cup, người ta phấn khởi theo dõi để giải trí, tiếng hô và tiếng cười vang dội, thế nhưng cũng không ít người phải ngậm ngùi rơi nước mắt hoặc phải nuốt nước mắt vào trong. Nguyên nhân là người ta biến World Cup thành một cuộc đỏ đen, cá độ để ăn thua và sát phạt nhau tới bến, tiền cá độ tính hằng chục triệu đồng, thậm chí có người thua độ còn phải bán cả xe hoặc nhà cửa. Người thua ngậm đắng, còn vợ con người thua phải nuốt cay!

Đâu chỉ có như vậy, World Cup kéo dài cả tháng trời, cứ chờ chực thức tới sáng thì còn gì là sức khỏe? Khổ thân mình đã đành, còn lây khổ sang người thân nữa. Cái tốt đâu chưa thấy mà chỉ thấy cái hại. Thực sự rất tồi tệ!

Tục ngữ nói: “Liệu cơm gắp mắm.” Không ai cấm vui, vì niềm vui giúp người ta thêm sức mạnh để chống chọi với nỗi khổ thường nhật lo kế sinh nhai. Nhưng phải liệu sức mình, đừng phung phí sức khỏe, vì như vậy không chỉ hại thân mình mà còn liên lụy thân nhân. Người ta phải biết nghĩ tới mình vì yêu mình, nhưng người ta cũng phải nghĩ tới người khác vì thương người khác.

Cái gì cũng có mặt phải và mặt trái. World Cup có những điều tích cực thì cũng có những điều tiêu cực. Thật vậy, World Cup là dịp để người ta sử dụng “lưỡi lam” bằng cách tăng giá các mặt hàng mà dân ghiền bóng đá ưa thích. Điều đó liên lụy tới cuộc sống của người dân. Có những thứ “nhờ” World Cup, cũng có những thứ “vì” World Cup. Hệ lụy có thể tốt hoặc xấu, cần phải cảnh giác. Chẳng hạn, “vì” World Cup mà người ta có thể phạm pháp bởi thua độ: Cãi vã, ẩu đả, trộm cắp, giết người,…

World Cup còn là dịp để người ta “ăn theo” nhiều dịch vụ bất nhân khác như kinh doanh phụ nữ, mại dâm, buôn bán ma túy,… Đặc biệt là tại chính các nơi diễn ra các trận đấu. Cần phải ý thức để cố gắng hành động theo hướng tích cực đúng như tinh thần của World Cup. Nhờ đó, chúng ta khả dĩ có được niềm vui đích thực mà sống tốt hơn.

Thánh Phaolô nói: “Vui với người vui, khóc với người khóc.” (Rm 12:15) Cả thế giới phấn khởi đón chào World Cup, vì thế chúng ta cũng hòa chung niềm vui đó. Tuy nhiên, đừng say mê đến độ bất chấp mọi thứ. Thánh Phaolô nhắc nhở: “Hãy đồng tâm nhất trí với nhau, đừng tự cao tự đại, nhưng ham thích những gì hèn mọn.” (Rm 12:16) Thiên Chúa vui thích ở giữa chúng ta, Ngài cũng rất vui khi thấy chúng ta vui, nhưng Ngài muốn chúng ta vui có chừng mực, đừng thái quá, vì cái gì thái quá cũng hóa bất cập.

Cứ vui hết mình khi World Cup tưng bừng. Nhưng Chúa Giêsu không muốn chúng ta vui quá mà giả dối hoặc lọc lừa nhau: “Hễ CÓ thì phải nói CÓ, KHÔNG thì phải nói KHÔNG. Thêm thắt điều gì là do ác quỷ.” (Mt 5:37) Cái gì tốt cho mình thí cũng có thể tốt cho người khác, cái gì xấu cho mình thì cũng có thể xấu cho người khác, vì xã hội luôn có tính liên đới, đừng nghĩ việc mình làm “miễn nhiễm” với mọi người, bởi vì “Mỗi người liên đới với những người khác như những bộ phận của một thân thể.” (Rm 12:5)

Chúa Giêsu mong muốn chúng ta hiệp nhất với nhau, vì Ngài đã cầu nguyện với Chúa Cha: “Con không chỉ cầu nguyện cho những người này, nhưng còn cho những ai nhờ lời họ mà tin vào con, để tất cả nên một, như Cha ở trong con và con ở trong Cha để họ cũng ở trong chúng ta. Như vậy, thế gian sẽ tin rằng Cha đã sai con. Phần con, con đã ban cho họ vinh quang mà Cha đã ban cho con, để họ được nên một như chúng ta là một: Con ở trong họ và Cha ở trong con, để họ được hoàn toàn nên một; như vậy, thế gian sẽ nhận biết là chính Cha đã sai con và đã yêu thương họ như đã yêu thương con.” (Ga 17:20-23)

Lạy Chúa Giêsu, xin ở giữa chúng con khi chúng con tận hưởng niềm vui World Cup, xin hiệp nhất chúng con và giúp chúng con hiệp hành luôn luôn. Amen.