Chắc hẳn không ngẫu nhiên mà người Việt có câu: “Ăn có mời, làm có khiến.” Ở đây không có ý tiêu cực hoặc thụ động, mà có ý nói phép lịch sự tối thiểu trong giao tiếp thường nhật, và người ta cũng so sánh: “Tiếng chào cao hơn mâm cỗ.” Ai cũng đã từng đi dự tiệc, dù là trẻ em, vì xã hội càng phát triển, người ta càng có nhiều loại tiệc: Cưới hỏi, tân gia, đầy tháng, thôi nôi,... Không mặn nhiều cũng mặn ít, đơn giản nhất cũng là tiệc trà. Phú quý sinh lễ nghĩa, trẻ em ngày nay cũng thích tổ chức sinh nhật để có dịp vui với bạn bè. Có lẽ tiệc cưới là loại tiệc phổ biến – từ thành thị tới thôn quê.

Đám tiệc thì phải có ăn uống. Đó cũng là cách người ta mặc nhiên cho rằng “chuyện ăn uống” là vấn đề quan trọng, “ăn uống” chứ không “ăn uổng.” Thành ngữ có câu: “Dân dĩ thực vi tiên.” Ý nói nhân dân coi vấn đề ăn là vấn đề to lớn nhất, cơ bản nhất trong cuộc sống (tr. 123, “Từ điển Thành ngữ Điển cố Trung quốc,” GS Lê Huy Tiêu biên dịch, NXB Khoa học Xã hội, Hà Nội, 1993). Câu đó có nguồn gốc từ một câu trong Hán Thư: “Vương giả dĩ dân vi thiên, nhi dân dĩ thực vi thiên” – Vua chúa lấy dân làm trời, nhân dân lấy (cái) ăn làm trời. Quả thật, ăn là vấn đề cần thiết, vì liên quan vấn đề sinh tồn. Ăn uống thể hiện văn hóa, đó là bài học thứ nhất trong bốn thứ phải học đầu tiên: Học ĂN, học NÓI, học GÓI, học MỞ. Có thể nói rằng miếng ăn cần thiết tương tự khí trời để hít thở, như điều kiện “ắt có và đủ” vậy. Tuy nhiên, miếng ăn có thể khiến người ta vinh dự hay nhục nhã.

Ai cũng phải cố gắng chịu đựng khi gặp đau khổ thì mới có thể hy vọng hạnh phúc sẽ đến sau. Các vị tử đạo đã không sợ đau khổ, dám thí mạng vì niềm tin vào Đức Kitô, và họ được Thiên Chúa thưởng công. Hai người yêu nhau, chung thủy và tin tưởng trong khoảng chờ đợi nhau, hạnh phúc sẽ mỉm cười với họ. Ai kiên trì sẽ được đền đáp xứng đáng. Có công mài sắt, có ngày nên kim. Khổ luyện là điều tất yếu.

Thời Cựu Ước, ngôn sứ Isaia cho biết: “Ngày ấy, trên núi này, Đức Chúa các đạo binh sẽ đãi muôn dân một bữa tiệc: tiệc thịt béo, tiệc rượu ngon, thịt béo ngậy, rượu ngon tinh chế.” (Is 25:6) Toàn là cao lương mỹ vị, rất ngon, đáng mơ ước lắm. Không chỉ vậy mà còn hơn thế nữa, niềm vui khả dĩ nhân đôi: “Trên núi này, Người sẽ xé bỏ chiếc khăn che phủ mọi dân, và tấm màn trùm lên muôn nước. Người sẽ vĩnh viễn tiêu diệt tử thần. Đức Chúa là Chúa Thượng sẽ lau khô dòng lệ trên khuôn mặt mọi người, và trên toàn cõi đất, Người sẽ xoá sạch nỗi ô nhục của dân Người.” (Is 25:7-8) Thiên Chúa hứa như vậy, và chắc chắn như thế: “Đường lối Thiên Chúa quả là toàn thiện, lời Đức Chúa hứa được chứng nghiệm tỏ tường.” (2 Sm 22:31a)

Thật vậy, ngày ấy người ta sẽ cùng nhau râm ran: “Đây là Thiên Chúa chúng ta, chúng ta từng trông đợi Người, và đã được Người thương cứu độ. Chính Người là Đức Chúa chúng ta từng đợi trông. Nào ta cùng hoan hỷ vui mừng bởi được Người cứu độ.” (Is 25:9) Tất cả rạch ròi, hai năm rõ mười: “Bàn tay Đức Chúa sẽ đặt trên núi này mà nghỉ. Còn Mô-áp sẽ bị giày đạp ngay tại chỗ, như rơm bị nghiền nát trong hố phân.” (Is 25:10)

Đức tin là một hồng ân, và cũng là một nhân đức. Tin Chúa là có Chúa trong lòng, có Chúa rồi thì chẳng còn gì phải bồi hồi, xao xuyến: “Chúa là mục tử chăn dắt tôi, tôi chẳng thiếu thốn gì. Trong đồng cỏ xanh tươi, Người cho tôi nằm nghỉ. Người đưa tôi tới dòng nước trong lành và bổ sức cho tôi. Người dẫn tôi trên đường ngay nẻo chính vì danh dự của Người.” (Tv 23:1-3) Thật vậy, một lần khác, Thánh Vịnh gia cũng đã xác định: “Hãy ký thác đường đời cho Chúa, tin tưởng vào Người, Người sẽ ra tay.” (Tv 37:5) Đó là hành động của đức tin, hoàn toàn phó thác cho Thiên Chúa quan phòng và tiền định. Những người thực sự tín thác vào Chúa thì chẳng có gì khiến họ lo lắng, sợ hãi, vì họ luôn hướng về Chúa, mọi nơi và mọi lúc, như Thánh Vịnh gia xác định: “Lạy Chúa, dầu qua lũng âm u, con sợ gì nguy khốn, vì có Chúa ở cùng. Côn trượng Ngài bảo vệ, con vững dạ an tâm.” (Tv 23:4)

Kinh Thánh nói: “Như cột kèo chắc chắn trong toà nhà, dù động đất cũng chẳng lung lay; một tâm hồn cương quyết theo kế hoạch đã định, gặp thời vận hạn cũng không nao núng.” (Hc 22:16) Sau gian truân, thử thách, đau khổ, người trung tín sẽ được Thiên Chúa tuyên dương công trạng: “Chúa dọn sẵn cho con bữa tiệc ngay trước mặt quân thù. Đầu con, Chúa xức đượm dầu thơm, ly rượu con đầy tràn chan chứa.” (Tv 23:5) Hạnh phúc biết bao, chắc hẳn không ai có thể hoãn lại cái sự sung sướng đó, mà phải bày tỏ cho người khác biết: “Lòng nhân hậu và tình thương Chúa ấp ủ tôi suốt cả cuộc đời, và tôi được ở đền Người những ngày tháng, những năm dài triền miên.” (Tv 23:6) Sự thật không thể giấu giếm, niềm vui không thể đè nén.

Giống như Thánh Phaolô, các tín nhân sẵn sàng chấp nhận mọi thứ mà không đòi hỏi: “Tôi sống thiếu thốn cũng được, mà sống dư dật cũng được. Trong mọi hoàn cảnh, no hay đói, dư dật hay túng bấn, tôi đã tập quen cả. Với Đấng ban sức mạnh cho tôi, tôi chịu được hết. Tuy nhiên, anh em đã chia sẻ với tôi, khi tôi gặp cơn quẫn bách, như thế là phải.” (Pl 4:12-14) Đối với những người có đức tin vững mạnh, chắc chắn không có gì có thể tách rời họ khỏi tình yêu của Đức Kitô, (x. Rm 8:35) bởi vì họ luôn tâm niệm lời Ngài nhắn nhủ và động viên: “Trong thế gian, anh em sẽ phải gian nan khốn khó. Nhưng can đảm lên! Thầy đã thắng thế gian!” (Ga 16:33)

Có ý động viên người khác, Thánh Phaolô nói rõ ràng với niềm tín thác kiên định: “Thiên Chúa của tôi sẽ thoả mãn mọi nhu cầu của anh em một cách tuyệt vời, theo sự giàu sang của Người trong Đức Kitô Giêsu. Xin tôn vinh Thiên Chúa là Cha chúng ta, đến muôn thuở muôn đời! Amen.” (Pl 4:19-20) Và Thánh Vịnh gia cũng mời gọi mọi người: “Hãy nghiệm xem Chúa tốt lành biết mấy: hạnh phúc thay kẻ ẩn náu bên Người!” (Tv 34:9) Chắc chắn bất cứ ai đã ít nhiều cảm nghiệm sự ngọt ngào của Chúa thì cách sống của họ cũng hoàn toàn khác. Thiên Chúa luôn mời gọi mọi người đến với Ngài, bất cứ lúc nào, càng sớm càng tốt.

Dụ ngôn “tiệc cưới” (Mt 22:1-14 ≈ Lc 14:15-24) là cách thể hiện lời mời gọi chân thành của Thiên Chúa dành cho mọi người – không trừ ai. Thực sự Ngài muốn con người hoàn thiện để xứng đáng hưởng phúc trường sinh mà Thiên Chúa dành cho những ai tin nhận và tôn thờ Ngài.

Kể dụ ngôn là đặc điểm mỗi khi Chúa Giêsu giảng thuyết. Chính Chúa Giêsu đã nói với dân chúng về dụ ngôn Tiệc Cưới. Ngài nói rằng Nước Trời giống như chuyện một ông vua mở tiệc cưới cho con mình. Ông sai đầy tớ đi thỉnh các quan khách đã được mời trước, nhưng họ không chịu đến. Ông lại sai gia nhân đi mời quan khách đã được mời, nói rõ rằng cỗ bàn đã dọn xong, cao lương mỹ vị đã sẵn. Nhưng họ viện đủ cớ bận rộn để thoái thác: thăm trại, buôn bán,… thậm chí có kẻ còn bắt các đầy tớ, sỉ nhục và sát hại họ.

Nhà vua nổi cơn thịnh nộ khi nghe tâu lại, ông liền sai quân đi tru diệt bọn sát nhân ấy và thiêu huỷ thành phố của chúng, rồi ông nói với đầy tớ: “Tiệc cưới đã sẵn sàng rồi, mà những kẻ đã ĐƯỢC MỜI lại KHÔNG xứng đáng. Vậy các ngươi đi ra các ngã đường, gặp ai cũng mời hết vào tiệc cưới.” Đầy tớ liền đi ra các nẻo đường, mời mọi người đến dự tiệc cưới, bất kể họ là ai.

Theo phong tục Do Thái, tiệc cưới thường đãi ban đêm, và có phòng cho mọi người thay lễ phục rồi mời vào phòng tiệc. Đến giờ cử hành hôn lễ, nhà vua tiến vào, quan sát và chợt thấy có một người KHÔNG mặc y phục lễ cưới, nhà vua hỏi: “Này bạn, làm sao bạn vào đây mà lại không có y phục lễ cưới?” Người ấy cúi đầu lặng thinh, không nói được gì. Nhà vua liền bảo những người phục dịch: “Trói chân tay nó lại, quăng nó ra chỗ tối tăm bên ngoài, ở đó người ta sẽ phải khóc lóc nghiến răng! Vì kẻ được gọi thì nhiều, mà người được chọn thì ít.” Thật đáng quan ngại!

Chúa Giêsu đã cảnh báo điều đó. Phải chăng chỉ ít người được vào Nước Trời? Rất có thể. Bởi vì người ta chỉ “giật mình” khi nghe lời Chúa “chạm” đến chính mình, nhưng rồi đâu lại vô đó. Con người vốn yếu đuối, dễ “lờn thuốc,” không cố gắng thì “ngựa quen đường cũ,” lại sa đà ngay thôi. Có phải chúng ta được “cài đặt” mặc định với cái tên “Nguyễn Y Vân” (vẫn y nguyên) hoặc “Vũ Như Cẩn” (vẫn như cũ) chăng? Người ta thường nói: “Giang sơn dễ đổi, bản tính khó dời.” Thực sự rất khó để “cởi bỏ” con-người-cũ để có thể “mặc lấy” con-người-mới. Xuống dốc “khỏe” hơn leo dốc. Vì thế mà phải tỉnh thức và nỗ lực rất nhiều, nỗ lực triền miên và không ngừng. Ước gì chúng ta được có tên trong danh sách “số ít được chọn” ấy. Đó mới là niềm vui đích thực của tín nhân.

Là tín hữu Công giáo, chúng ta luôn được mời gọi tham dự hai bữa tiệc: Tiệc Lời Chúa và Tiệc Thánh Thể. Thật vậy, trong mỗi Thánh Lễ, linh mục đại diện Chúa Giêsu vẫn tha thiết mời gọi: “Đây Chiên Thiên Chúa, đây Đấng xóa tội trần gian, phúc cho ai được mời đến dự tiệc Chiên Thiên Chúa.” Thật là diễm phúc nếu chúng ta đón nhận chính Đức Giêsu Kitô vào lòng để được hòa tan vào Ngài, tâm sự với Ngài. Sau rước lễ, nên dành những giây phút quý giá và hiếm hoi để “hòa tan” vào Đức Giêsu Kitô – hòa tan cả linh hồn và thể lý. Chúa Giêsu muốn ở gần chúng ta – không rời dù chỉ trong tích tắc – nên Ngài mới thiết lập Bí tích Thánh Thể, đúng như Ngài đã nói: “Thầy ở cùng anh em mọi ngày cho đến tận thế.” (Mt 28:20)

Tình yêu của Chúa Giêsu quá lớn lao, chúng ta không đủ mức để hiểu thấu. Câu nói đó là lời hứa của Chúa Giêsu, cũng là câu cuối cùng của Tin Mừng theo Thánh Mát-thêu, và cũng chỉ có Phúc Âm này ghi lại câu này. Mọi điều Chúa hứa đều ứng nghiệm chính xác: “Ai kính sợ Người, Người ban phát của ăn; giao ước đã lập ra, muôn đời Người nhớ mãi.” (Tv 111:5)

Lạy Thánh Phụ chí thánh, xin cảm tạ Ngài đã ban Thánh Tử Giêsu cho chúng con, xin giúp chúng con biết chuẩn bị “áo cưới” để xứng đáng tham dự Tiệc Lời Chúa và Tiệc Thánh Thể, nhất là Đại Tiệc Thiên Quốc vĩnh hằng. Lạy Chúa Giêsu Thánh Thể, xin cho chúng con biết siêng năng kết hiệp với Ngài và được sống dồi dào, (Ga 10:10) xin giúp chúng con nhận thức rằng không có Ngài thì chúng con không thể làm được gì. (Ga 15:5) Ngài là Đấng hằng sinh và hiển trị cùng Thánh Phụ với Thánh Thần muôn đời, và là Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.

TRẦM THIÊN THU