TRẦM THIÊN THU

Thánh Gioan xác định: “Cái bởi xác thịt sinh ra là xác thịt; cái bởi Thần Khí sinh ra là thần khí.” (Ga 3:6) Cũng như gió, người ta có thể cảm nhận nhưng không thể thấy hoặc sờ được: “Gió muốn thổi đâu thì thổi; ông nghe tiếng gió, nhưng không biết gió từ đâu đến và thổi đi đâu. Ai bởi Thần Khí mà sinh ra thì cũng vậy.” (Ga 3:8) Thật là kỳ diệu!
Gió thổi mát mọi người, không phân biệt ai – dù hiền nhân hay ác nhân, dù hữu thần hay vô thần. Đó là yêu thương, là đức mến, là đức ái, và cũng là lòng thương xót. Đạo Công giáo là “đạo yêu thương” vì “Thiên Chúa là tình yêu.” (1 Ga 4:8 và 16) Do đó, đức mến luôn quan trọng và cần thiết, bởi vì ở trên Nước Trời vẫn còn đức mến – dù không còn đức tin và đức cậy. (x. 1 Cr 13:13)
Như dạng mặc định được “cài đặt” sẵn, không thể chỉnh sửa: “Đời là bể khổ.” Vì thế, con người luôn cần yêu thương – yêu và được yêu. Cuộc sống không có tình yêu thương thì cũng như trái đất không có ánh mặt trời. “Vô tri bất mộ” là điều tất yếu. Không biết thì không mến, thậm chí còn có thể ghét, nhưng khi đã biết thì người ta cảm thấy mến. Lẽ thường ở đời là thế. Tuy nhiên, trước khi BIẾT thì phải MUỐN BIẾT, muốn biết thì mới cố gắng TÌM HIỂU, nhưng phải tìm hiểu kỹ lưỡng, thấu đáo, không thể hời hợt hoặc gặp chăng hay chớ. Một khi đã biết rõ rồi thì sẽ nảy sinh lòng yêu mến, và có thể say đắm – gọi là si tình (một dạng “điên” nhẹ). Mà đã yêu mến tức là đã thực sự tin tưởng. Mối liên kết rất lô-gích. Các thánh cũng đã “điên” nên mới yêu mến Chúa đến nỗi bỏ mọi sự – kể cả mạng sống. Điên thật!
Không thể không điên. Vì Thánh Phaolô bảo: “Ai không yêu mến Chúa thì là đồ khốn kiếp!” (1 Cr 16:22) Nhưng mến Chúa thì phải yêu người. Đó là điều quan trọng, là hệ lụy tất yếu. Thánh Gioan phân tích: “Nếu ai nói ‘tôi yêu mến Thiên Chúa’ mà lại ghét anh em mình, người ấy là kẻ nói dối; vì ai không yêu thương người anh em mà họ trông thấy thì không thể yêu mến Thiên Chúa mà họ không trông thấy.” (1 Ga 4:20) Về vấn đề này, Thánh Sibyllina Pavia “mở rộng” thêm: “Ai không yêu mến anh em thì không thể trở thành anh dũng tử đạo.” Có tình yêu thì người ta có thể làm được mọi sự, kể điều lớn lao, đúng như Thánh Augustinô xác định: “Cứ yêu thật đi rồi muốn làm gì thì làm.” Với kinh nghiệm hoang đàng, thánh nhân đã nuối tiếc: “Con yêu Chúa quá muộn màng, ôi vẻ đẹp rất xưa mà rất mới!” (Tự Thuật, số 10 & 27) Còn Mẹ Thánh Teresa Calcutta giải thích: “Bạn không thể thấy Chúa Giêsu trong người nghèo nếu bạn không thấy Ngài trong Thánh Thể.” Ôi, một chuỗi yêu thương kỳ diệu biết bao!
Kinh Thánh kể lại sự thật lạ lùng: “Ông Philípphê xuống một thành miền Samari và rao giảng Đức Kitô cho dân cư ở đó. Đám đông một lòng chú ý đến những điều ông Philípphê giảng, bởi được nghe đồn và được chứng kiến những dấu lạ ông làm.” (Cv 8:5-6) Họ không chỉ nghe đồn mà còn chứng kiến các dấu lạ do ông Philípphê đã thực hiện. Vì họ đã biết nên họ không thể làm ngơ, không thể không chú ý. Thật vậy, “các thần ô uế vừa kêu lớn tiếng vừa xuất khỏi nhiều người trong số những kẻ bị chúng ám, nhiều người tê bại và tàn tật được chữa lành. Trong thành, người ta rất vui mừng.” (Cv 8:7-8) Đó là chính Thiên Chúa hành động nơi ông Philípphê.
Ngày ấy, các tông đồ ở Giêrusalem nghe biết dân miền Samari đã đón nhận lời Thiên Chúa, các ông đã cử ông Phêrô và ông Gioan đến với họ. Khi đến nơi, hai ông cầu nguyện cho họ để họ nhận được Thánh Thần. Kinh Thánh cho biết: “Vì Thánh Thần chưa ngự xuống một ai trong nhóm họ: họ mới chỉ chịu phép rửa nhân danh Chúa Giêsu. Bấy giờ hai ông đặt tay trên họ, và họ nhận được Thánh Thần.” (Cv 8:16-17) Đó là Bí tích Thêm sức, loại bí tích cho chúng ta lãnh nhận Chúa Thánh Thần viên mãn. Nhờ Ngài mà chúng ta can đảm hành động, dám nói về sự thiện, đặc biệt là nói về Thiên Chúa.
Xưa nay chúng ta quen nói “bảy ơn Chúa Thánh Thần” – khôn ngoan, hiểu biết, lo liệu, sức mạnh, thông minh, đạo đức, và kính sợ Chúa. Đó là cách nói của Kinh Thánh, vì số 7 là con số kỳ diệu của Kinh Thánh, thực ra Chúa Thánh Thần không chỉ “đóng khung” trong 7 ơn đó, mà là tất cả các ơn. Thật hạnh phúc được nhận biết Thiên Chúa, được yêu mến Ngài, và được lãnh nhận Chúa Thánh Thần: “Bình an cho anh em.” (Lc 24:36; Ga 20:19; Ga 20:20; Ga 20:26) Chắc chắn ai cũng cần bình an, muốn bình an thì phải có Chúa Thánh Thần.
Người ta không thể trì hoãn cái sự sung sướng đó, dù chỉ một giây, chắc chắn là vậy. Thế nên Thánh Vịnh gia đã phải thốt lên: “Cả trái đất, hãy tung hô Thiên Chúa, đàn hát lên mừng Danh Thánh rạng ngời, nào dâng lời ca tụng tôn vinh!” (Tv 66:1-2) Hòa chung niềm vui đó, chúng ta cũng hãy thưa cùng Thiên Chúa: “Vĩ đại thay, sự nghiệp của Ngài! Trước thần lực uy hùng, địch thù khúm núm. Toàn trái đất phải quỳ lạy tôn thờ, và đàn ca mừng Chúa, đàn ca mừng Thánh Danh. Đến mà xem công trình của Thiên Chúa: hành động của Người đối với phàm nhân thật đáng kinh đáng sợ!” (Tv 66:3-5) Giữa cuộc đời nhiêu khê này, chúng ta luôn được Chúa Giêsu động viên: “Anh em đừng xao xuyến cũng đừng sợ hãi.” (Ga 14:27)
Thiên Chúa toàn năng, chính Ngài “làm cho biển khơi hoá đất liền và dân Người đi bộ qua sông, việc Người làm đó khiến ta hoan hỷ. Chúa uy dũng hiển trị muôn đời; đôi mắt Người theo dõi chư dân, quân làm phản chớ có hòng nổi dậy!” (Tv 66:6-7) Lịch sử đã và đang chứng tỏ như vậy, không một thần linh nào có thể làm được các vĩ công như Thiên Chúa của chúng ta. Đó là niềm tin xác thực, không mơ hồ hoặc ảo tưởng.
Thực sự là một hồng ân cao cả đối với chúng ta khi nhận biết Ngài, yêu mến Ngài và tôn thờ Ngài, vì Ngài đã yêu thương chúng ta trước (1 Ga 4:19) và yêu thương chúng ta đến cùng (Ga 13:1) – dù chúng ta chỉ là lũ tội nhân, là bọn bất lương. Và rồi vì thương xót kiếp khốn cùng của chúng ta, Chúa Cha đã bắt Con Một Yêu Dấu phải chết thay chúng ta, dù Người Con van xin nhưng Ngài vẫn “làm ngơ” chỉ vì muốn cứu độ chúng ta. Ơn cứu tử này quá lớn. Thật vậy, chính Ngài chọn chúng ta từ trước khi vũ trụ được tạo thành chứ không phải chúng ta chọn Ngài. (Ep 1:4) Tuy nhiên, ai từ chối Ngài là do mình tự chọn.
Thật tuyệt vời, vì Thiên Chúa của chúng ta tuyệt đối, vĩ đại, duy nhất, hết lòng bảo vệ chúng ta: “Chúa ấp ủ, Chúa lo dưỡng dục, luôn giữ gìn, chẳng khác nào con ngươi mắt Chúa.” (Đnl 32:10) Không chỉ vậy, tình thương đó còn được đóng ấn tín bằng lời “thề độc” này: “Kẻ nào động đến các ngươi là động đến con ngươi mắt Ta.” (Dcr 2:12) Ôi, lạy Chúa! Thực sự chúng ta không thể nào tưởng tượng nổi, và cũng chẳng bao giờ hiểu thấu. Vì thế, tự mình phải mau mắn và hãnh diện chia sẻ niềm vui đó với người khác: “Xin chúc tụng Thiên Chúa đã chẳng bác lời thỉnh nguyện tôi dâng, lại cũng không dứt nghĩa đoạn tình.” (Tv 66:20) Thật vậy, “muôn ngàn đời Ngài vẫn trọn tình thương.” (1 Sb 16:34 và 41; 2 Sb 5:13; 2 Sb 7:3 và 6; 2 Sb 20:21; Er 3:11; 1 Mcb 4:24; Tv 100:5; Tv 106:1; Tv 107:1; Tv 118:1-4 và 29; Tv 136:1-26)
Với thành ý nhắn nhủ, Thánh Phêrô nói: “Đức Kitô là Đấng Thánh, hãy tôn Người làm Chúa ngự trị trong lòng anh em. Hãy luôn luôn sẵn sàng trả lời cho bất cứ ai chất vấn về niềm hy vọng của anh em. Nhưng phải trả lời cách hiền hoà và với sự kính trọng. Hãy giữ lương tâm ngay thẳng, khiến những kẻ phỉ báng anh em vì anh em ăn ở ngay thẳng trong Đức Kitô, chính họ phải xấu hổ vì những điều họ vu khống.” (1 Pr 3:15-16) Tại sao phải giữ “thẳng” mà không thể du di “cong” một chút? Giáo hoàng tiên khởi giải thích: “Bởi lẽ THÀ chịu khổ vì làm việc lành, nếu đó là ý của Thiên Chúa, CÒN HƠN là vì làm điều ác. Chính Đức Kitô đã chịu chết một lần vì tội lỗi – Đấng Công Chính đã chết cho kẻ bất lương – hầu dẫn đưa chúng ta đến cùng Thiên Chúa. Thân xác Người đã bị giết chết, nhưng nhờ Thần Khí, Người đã được phục sinh.” (1 Pr 3:17-18) Rất rõ ràng. Cũng chính lòng mến đó được Chúa Thánh Thần không ngừng tác động.
Trong Việt ngữ, danh từ “chuỗi” thật hay, nói lên sự liên kết nối tiếp liên tục. Chuỗi tình yêu thương là chuỗi yêu mến, là chuỗi lòng thương xót, như Chúa Giêsu đã nói: “Nếu anh em yêu mến Thầy, anh em sẽ giữ các điều răn của Thầy.” (Ga 14:15) Từ hệ lụy đó lại có mối liên kết khác: “Thầy sẽ xin Chúa Cha và Người sẽ ban cho anh em một Đấng Bảo Trợ khác đến ở với anh em luôn mãi. Đó là Thần Khí sự thật, Đấng mà thế gian không thể đón nhận, vì thế gian không thấy và cũng chẳng biết Người. Còn anh em biết Người, vì Người luôn ở giữa anh em và ở trong anh em.” (Ga 14:16-17) Giữa chúng ta luôn có Chúa Thánh Thần, cũng luôn có Chúa Giêsu. (x. Mt 28:20) Và tất nhiên cũng có cả Chúa Cha nữa. Trên cả tuyệt vời!
Thật vậy, chính Chúa Giêsu đã hứa chắc: “Thầy sẽ không để anh em mồ côi. Thầy đến cùng anh em.” (Ga 14:18) Nhưng rồi Ngài bảo: “Chẳng bao lâu nữa, thế gian sẽ không còn thấy Thầy. Phần anh em, anh em sẽ được thấy Thầy, vì Thầy sống và anh em cũng sẽ được sống. Ngày đó, anh em sẽ biết rằng Thầy ở trong Cha Thầy, anh em ở trong Thầy, và Thầy ở trong anh em.” (Ga 14:18-20) Ôi chao, răng mà khó hiểu rứa tề? Nhưng không phải vậy, cứ bình tĩnh. Đó là Ngài muốn đưa chúng ta tới đức ái trọn vẹn, nhờ biết yêu mến mà chúng ta khả dĩ lãnh nhận Chúa Thánh Thần một cách viên mãn để đủ can đảm làm chứng về Thiên Chúa – Đấng Sự Thật, Ánh Sáng Thật, Sự Sống Thật, Con Đường Thật. Đó là hạnh phúc đích thực của mỗi tín nhân.
Về “chuỗi” yêu mến, Chúa Giêsu dẫn chứng rạch ròi: “Ai CÓ và GIỮ các điều răn của Thầy, người ấy mới là kẻ yêu mến Thầy. Mà ai yêu mến Thầy thì sẽ được Cha của Thầy yêu mến. Thầy sẽ yêu mến người ấy, và sẽ tỏ mình ra cho người ấy.” (Ga 14:21) Ngài tỏ mình cho mỗi người mỗi cách, mỗi người được nhận biết theo cách riêng, không ai giống ai, nhưng vẫn là MỘT Thiên-Chúa-Ba-Ngôi duy nhất. Nếu chưa hiểu và chưa cảm nhận, Chúa Thánh Thần sẽ soi sáng cho, với điều kiện là phải thành tâm thiện chí tìm kiếm Thiên Chúa.
Thánh Gioan định nghĩa ngắn gọn mà sâu sắc và trọn vẹn: “Thiên Chúa là tình yêu.” (1 Ga 4:8 và 16) Vì thế, ai yêu mến Ngài thì tuân giữ Luật Ngài, luật đó là Luật Yêu, yêu Chúa thì phải yêu người. Hoàn toàn lô-gích. Yêu Chúa không khó bằng yêu người, chỉ cần thực hành “chuỗi yêu” trong 1 Cr 13 thì cũng cảm thấy “toát mồ hôi” rồi, vì yêu không thể nói suông mà phải thể hiện bằng hành động, thể hiện qua từng động thái nhỏ. Vả lại, tha nhân là huynh đệ của chúng ta và là những người có Thiên Chúa trong lòng – ngay cả những người tự xưng là vô thần. Ai sống yêu mến thì mới được lãnh nhận Thần Khí Sự Thật của Thiên Chúa – đó là Thánh Linh, là Chúa Thánh Thần, là Đấng Kiến Tạo Hòa Bình, là Đấng An Ủi, là Đấng Bảo Trợ,…
Ngày xưa, khi chọn Bơxanên, con của Uri, con của Khua, thuộc chi tộc Giuđa, Thiên Chúa đã hứa với ông Môsê: “Ta sẽ ban cho nó dồi dào Thần Khí của Thiên Chúa để nó thành người khéo tay, giỏi giang và lành nghề mà làm mọi công việc, để nó nghĩ ra những tác phẩm nghệ thuật làm bằng vàng, bạc hay đồng, mài ngọc đính áo, chạm gỗ và thực hiện mọi công việc.” (Xh 31:3-5) Điều gì Thiên Chúa đã hứa thì chắc chắn không bao giờ sai. Ước gì mỗi chúng ta cũng được lãnh nhận Thần Khí Chúa để làm vinh danh Chúa bằng chính khả năng riêng mà chúng ta lãnh nhận từ nơi Ngài. Đừng quên rằng chúng ta luôn phải “hết dạ tri ân.” (Cl 3:15)
Ơn Chúa chan hòa nhưng đôi khi chúng ta giả nai hoặc làm ngơ nên quên nói lời cảm ơn đối với Thiên Chúa (và cả với tha nhân nữa). Trong cơn đại nạn corona, có câu chuyện lưu truyền trên internet, mặc dù chưa kiểm chứng được tính xác thực, nhưng nội dung của nó rất đáng để chúng ta phải suy ngẫm.
Chuyện kể rằng: Một ông lão 93 tuổi người Ý phải nhập viện vì nhiễm bệnh, rồi sức khỏe cải thiện tốt, ông được thông báo cần thanh toán chi phí sử dụng máy trợ thở. Ông lão bỗng nhiên bật khóc, bác sĩ khuyên ông đừng khóc vì tờ hóa đơn. Nhưng ông lão trả lời: “Không phải tôi khóc vì tờ hóa đơn, tôi có thể thanh toán đầy đủ. Tôi khóc vì tôi đã hít thở bầu không khí của Thượng Đế 93 năm rồi mà chưa từng phải trả một đồng nào, còn sử dụng máy trợ thở một ngày ở bệnh viện phải trả 5.000F. Anh có biết tôi đã nợ Thượng Đế bao nhiêu tiền rồi không? Trước đây tôi chưa từng cảm ơn ngài vì điều ấy.”
Còn chúng ta, phải chăng chúng ta nên suy ngẫm về trận ôn dịch này từ góc độ mà bình thường chúng ta vẫn hay xem nhẹ? Hơi thở của chúng ta là không khí, là thần khí, liên quan Chúa Thánh Thần. Chúa Giêsu xác định: “Thần khí mới làm cho sống, chứ xác thịt chẳng có ích gì.” (Ga 6:63a) Và Lời Chúa cũng chính là “thần khí và sự sống.” (Ga 6:63b)
Lạy Thiên Chúa hằng sống, xin ban Thần Khí Sự Thật cho chúng con, xin khởi Lửa Mến trong chúng con, để chúng con biết truyền cảm hứng yêu thương tới tha nhân, xin giúp chúng con sống xứng đáng và được hưởng Giá Máu cứu độ của Đức Giêsu Kitô. Chúng con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Phục Sinh, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.